Yeni yıldan herkese selam!
Bu hafta da geçtiğimiz hafta gibi bir “genel bakış” ile karşınızdayız fakat bu sefer olmuş olayları değil, olacak olayları tartışıyoruz. Daha spesifik olmak gerekirse, bu haftaki bültenimizde 2022’de gerçekleşmesi beklenen önemli seçimleri konu aldık. Aynı zamanda siz bu bülteni okurken şiddetlenerek artması muhtemel bir olaya, Kazakistan protestolarına da yer veriyoruz.
Keyifli okumalar,
DÜNYADAN GENEL SEÇİMLER
2022’de Takip Edilecek Seçimler
Doğaç Özen
2022, çok sayıda önemli seçime ev sahipliği yapacak gibi duruyor. Biz de Politika Bülteni olarak 2022 içerisinde bu seçimlere dair gelişmeleri ve sonuçları da aktaracağımız için bu seçimlerin bazılarını detaylı bir şekilde inceleyip, olası sonuçları şimdiden elden geçirmeye karar verdik.
FRANSA SEÇİMLERİ
2022 aynı zamanda Avrupa’nın en önemli iki ülkesinden biri olan Fransa’da yaşanacak tarihi seçimlere de tanıklık edecek. Geçtiğimiz yıl bir diğer önemli ülke olan Almanya’da yaşanan seçimlerden zaferle çıkan merkez sol adayların Fransa’da pek de şansı varmış gibi görünmüyor, zira yarışan sağ/reformist sağ adayların oy oranı 2021 Ocak itibarıyla toplam %75’i buluyor. Her ne kadar şu anda iktidarda olan Macron %25-30 arasında olarak ifade edilen oy oranıyla lider durumda görünse de, Fransa’da seçimlerin iki etaplı olduğu ve adaylar arasında %50+1 oy alan biri çıkmadığı takdirde seçimlerin ikinci tura kalacağını hatırlamakta fayda var. Macron’un ikinci tura kalması halinde sol veya reformist sağdan bir aday ile yarışacağı öngörülüyor. Ardından Fransa için resmedilen senaryolar ise şu şekilde:
- Macron, Le Pen veya Zemmour ile ikinci tura kalırsa reformist sağ aday istemeyen seçmenin merkez aday Macron’a kayması ve Macron’un %50-60 arası bir oy ile seçimleri kazanması
- Macron’un Melenchon veya başka sol bir adayla ikinci tura kalması, reformist sağın sol yerine Macron’u tercih etmesi ve Macron’un %60-65 arası bir oy ile seçimleri kazanması bekleniyor.
Uzmanlar, ikinci tura kalan adayın Le Pen olması durumunda Macron’un yine seçimi kazanacağını öngörürken, sonucu tahmin etmenin biraz daha zorlaşacağını da ifade ediyor. Fransa 2022’ye girerken gündemde olan sıcak konuların göçmenler, Macron’un nükleer programına geri dönüş projeleri ve Covid-19 salgını olduğu belirtiliyor.
ABD SEÇİMLERİ
2022’nin bir diğer önemli seçimi ise ABD’nin birçok eyaletinde Temsilciler Meclisi, Senato ve Valilik seviyelerinde yaşanacak olan 2022 ABD Ara Seçimleri olacak gibi görünüyor. Cumhuriyetçi Parti ofansif taraf olarak göze çarparken, Demokrat Parti’nin Temsilciler Meclisi ve Senato’da burun farkıyla bulunan çoğunluklarını korumayı hedeflediği belirtiliyor. Bu durumun sebepleri arasında ise;
- Tarih: ABD tarihinde (özellikle yakın tarihinde) ara seçimler, genelde iktidarda bulunan partinin sandalye kaybı ile sonuçlanıyor.
- Covid-19: Biden’ın döneminde Trump’ın döneminden daha çok insanın ölmesi ve 5 Ocak 2021 itibarıyla rekor sayıda vaka sayısı açıklanması ile ABD halkının gerginliğinin sandıklara yansıyacağı ifade ediliyor.
- Genel politikalar: Afganistan’da yaşananlar, artan enflasyon ve gaz fiyatları, Hispanic seçmenin giderek merkeze doğru kayması ve benzeri durumların Biden’ın onay oranlarını düşürdüğü ifade ediliyor.
- Kazanan formül?: Cumhuriyetçilerin çok önemli Virginia zaferinin anahtarı olarak görülen ve “Trump’ı anmadan Trumpist politikalar” olarak özetlenebilecek politikanın bazı kritik seçmen gruplarında (orta/üst sınıf beyaz kadınlar) gözle görülür yansımalarının olduğu belirtiliyor. Cumhuriyetçi Parti’nin bu stratejiye sadık kalması beklenebilir, sonuçlarının Virginia ile aynı olup olmayacağı ise merak ediliyor.
Birçok önemli eyaletin sandık başına gideceği seçimin 2024 Başkanlık Seçimleri’ni de oldukça önemli boyutta etkilemesi bekleniyor.
BREZİLYA SEÇİMLERİ
2022’de takip edilmesi gereken bir başka seçim ise bir Güney Amerika ülkesi olan Brezilya’da yaşanacak 2022 Olağan Başkanlık Seçimleri. 2018’den beri mevcut iktidarını sürdüren Bolsonaro hükûmetinin hem ülkede hem de uluslararası arenada popülerliğini oldukça yitirdiği bir sır değil. Dünyada gözlenen trendlerden bağımsız bir görünüm sergilemeyen Brezilya, 2022 seçimlerinde bir iktidar değişikliğine sahne olacak gibi görünüyor.
2022’nin diğer önemli bazı seçimleri ise şu şekilde:
- Güney Kore: Kore’de işler mevcut iktidar partisi Demokrat Parti için hiç de iç açıcı görünmüyor. Mart 2022 tarihinde gerçekleşecek seçimler öncesi popülerlik oranı giderek düşen hükûmetin yeniden iktidar olmasının pek de kolay olmadığını belirten uzmanlar, muhafazakâr parti PPP’nin önemli bir şansı olduğunu da ifade ediyor. PPP’nin bölgede her geçen gün artan Çin baskısına dair daha şahin duruşa sahip olduğu ve iktidara gelmesi halinde Kore’nin giderek güçlenen ABD-Avustralya-Japonya-Hindistan ittifakına daha da yaklaşacağı tahmin ediliyor.
- Macaristan: Uluslararası arenada popülerliği (iyi veya kötü yönde) giderek artan Victor Orban’ın partisi Fidesz’in iktidarı 2022 parlemento seçimleri ile sınanacak gibi duruyor. Türkiye’de oluşan koalisyonlara benzer bir koalisyon ile seçime giren tarafların oy oranları bugün itibarıyla birbirine oldukça yakın.
- Avustralya: Avustralya da iktidar değişikliği ile adı anılacak ülkelerden biri olma yolunda ilerliyor. Bir süredir iktidarda olan Muhafazakâr Parti’nin onay oranlarının %45’in altına düştüğü ve partinin iklim değişikliğine olan umarsızlığının olumsuz etki yaptığı bildiriliyor. Yine partilerin oy oranları yakın, ve 2022’nin birçok gelişmeye gebe olduğunu unutmamak gerekiyor.
GELİŞMELER
2022’nin süprizleri sadece seçim sonuçları ile sınırlı kalacak gibi durmuyor zira Kazakistan, 4 Ocak 2022 tarihinde başlayan ve an itibarıyla giderek şiddetlenen protestolar ile sarsılıyor.
Artan akaryakıt fiyatları sebebiyle sokağa dökülen Kazakistan halkının aslında bir süredir artan enflasyon, gelir uçurumu ve sosyal adalet gibi konular ile çalkalandığı ifade ediliyor. Kısa sürede ülkenin tamamına yayılan ve ilk olarak hükûmetin istifası ile sonuçlanan eylemlerden Kazakistan Cumhurbaşkanlığı da nasibini almış durumda: An itibarıyla Cumhurbaşkanlığına ait bir bina eylemciler tarafından ateşe verildi. Eylemlerin nasıl bir noktaya evrileceği ise hâlâ tam olarak kestirilemiyor.
Kazakistan ile sıkı ilişkileri olan başlıca ülkeler arasında Rusya, Çin ve Türkiye geliyor. 5 Ocak itibarıyla Rusya, olayları dikkatle izlediğini belirten bir açıklama ile yetinirken, Türk Dışişleri Bakanlığı, Kazakistan hükûmeti ve güvenlik güçlerine iyi dileklerini ileten bir mesaj yayımlayarak tarafsızlığını korumaya çalışıyor. Çin’in ciddi yatırımlarının olduğu ülkeye dair yorumu ise şu an belirsizliğini koruyor.
