23 Aralık’tan herkese merhaba! Türkiye’de bugün manşetlerde Can Dündar’ın aldığı hapis cezası vardı. Dünyada ise bir numaralı gündem maddesi AB ve Birleşik Krallık’ın uzlaşmasıydı…
İyi akşamlar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
MİT TIR’larının durdurulup aranmasıyla ilgili beş yıl önce yaptığı haber sebebiyle yargılanan gazeteci Can Dündar’a; “casusluk” suçundan 18 yıl dokuz ay, “FETÖ’ye yardım” suçundan da sekiz yıl dokuz ay hapis cezası verildi.
Açık satılan gıdaların yanında ücretsiz verilen plastik poşetlere alternatif olarak kağıt/karton içerikli torbaların sunulması zorunluluğu getirildi.
Avrupa Birliği, Türkiye’deki sığınmacıları desteklemek için yürütülen projelere önümüzdeki yıl 485 milyon avro ek kaynak sağlayacak.
- Ayrıntılar: 1,8 milyondan fazla sığınmacının ihtiyaç duyduğu para ve 700 bini aşkın çocuğun eğitimi için kullanılacak. Fonların Kızılhaç ve UNICEF ortaklığıyla Türk Kızılayı tarafından yönetildiğini belirtelim.
DÜNYADAN GELİŞMELER
Avrupa Birliği ve Birleşik Krallık, Brexit sonrası ticaret anlaşmasının taslak metni üzerinde uzlaşma sağladı.
-
Açıklamanın ardından: Birleşik Krallık’ın 10 yıllık tahvillerinde düşüş hızlandı ve Londra Borsasında listelenen FTSE 100 Endeksi %0,6 yükseldi.
Moldova Başbakanı Ion Chicu, görevinden istifa etti.
- Ne oluyor? 15 Kasım’da yapılan seçimleri kazanan Devlet Başkanı Maia Sandu yarın göreve başlayacak.
- Neden önemli? Ülkenin “Rusya yanlısı” eski lideri Igor Dodon’un pozisyonunu kaybetmesiyle müttefiki Chicu’da görevi bırakıyor. Sandu ise Batı yanlısı siyasi kişiliğiyle biliniyor.
İsrail’de bütçe konusunda anlaşmazlık yaşandı, ardından parlamento feshedildi ve nihayetinde erken seçim kararı alındı.
- Önemi: Önümüzdeki yıl 23 Mart’ta yapılması planlanan seçim İsrail halkını son iki yıl içinde dördüncü defa sandığa götürecek.
ABD’nin mevcut başkanı Donald Trump, 15 kişi için özel af kararı aldı.
- Liste: Rusya’nın 2016 seçimlerine müdahale ettiği iddiasıyla soruşturulan kişilerle, 2007’de Bağdat’ta yerel halkın öldürülmesi nedeniyle yargılanan özel güvenlik şirketi Blackwater’ın dört eski paralı askeri de bulunuyor.
HİKÂYE
Yeni Mutasyon Tüm Dengeleri Bozuyor Mu?
İpek Simay Gökulu
Geçtiğimiz haftalarda hem Pfizer-BioNtech hem de Moderna aşılarının onay alması ile COVID-19 karanlığının sonuna ulaştık diye düşünürken bu hafta İngiltere’den gelen mutasyon haberi kafaları karıştırmakla kalmayıp kısa sürede tüm dünyada bir panik yarattı. Pek çok kişi virüs mutasyona uğradığı için hem çok daha hızlı yayılacak hem de aşıların koruyuculuğu kalmayacak diye düşünüyor olsa da işin aslı büyük olasılıkla böyle değil.
Öncelikle:
Virüsün mutasyona uğradığı doğru fakat sanılanın aksine konuşulan bu tür, Wuhan’da ortaya çıkan ilk tip virüsten tek bir noktada değil tam yirmi farklı noktada daha farklı. Yani, İngiltere’de saptanan virüs bildiğimiz kadarıyla yirmi mutasyona sahip. Ancak, virüslerin mutasyona uğramaya yatkınlığı ve sıklığı göz önüne alınınca bu beklenmedik bir durum değil. Hatta tam da bu nedenle her sene ayrı bir grip aşısı çıkıyor ve bizlerin bu aşıyı her sene tekrar olması gerekiyor. Peki o zaman bu, COVID-19 aşısının da her yıl güncellenmesi gerektiğini mi gösteriyor? Bunun cevabını almak için aşıların uzun süre büyük kitlelerde denenmesi ve virüsün mutasyonlarıyla birlikte yayılmasının devam etmesi gerekiyor çünkü bu konuda henüz yeteri kadar deneysel veri yok. Elimizde yeteri kadar bilgi olmayan bir başka konu ise virüsün mutasyonlar sonucu daha hızlı yayıldığı iddiası. Virüs daha hızlı yayılıyor olsa bile bunda geçmişteki pek çok salgında olduğu gibi insan etkileşiminin artması veya var olan düzenin değişmesinin payı olma ihtimâli çok yüksek. Mutasyonun daha hızlı yayılıma yol açma ihtimâlini bilim insanları şimdilik insan davranışlarının etkisi yanında çok küçük bir olasılık olarak değerlendiriyor.
Aşı konusuna gelirsek;
Daha önceki yazılarda bahsettiğimiz Pfizer ve Moderna’nın mRNA aşıları, virüsün farklı varyasyonlarına karşı bağışıklık kazandırma açısından potansiyel olarak bir adım önde gibi görünüyor. Bu konuda herhangi bir deneysel bilgi olmamasına rağmen bilimsel olarak bu aşıların vücuda bağışıklık kazandırdığı virüs membranındaki (zarındaki) S proteininde mutasyon olma ihtimali ve bu olası mutasyonun da aşının etkisini ortadan kaldırma ihtimâli çok düşük. Yani Çin’in COVID-19’a karşı zayıflatılmış patojen içeren aşısı her sene yenisi çıkan grip aşısına benzeyebilir ya da en olumlu senaryoda etkisini hiç kaybetmeyebilir, ancak mRNA aşısının geliştirilmesi ve kabulü süreçlerinde rol alan bilim insanları, bu aşının türlü mutasyonlara karşı etkisini koruyacağından emin görünüyor.
