4 Ocak’tan herkese merhaba! Brexit dönemi ticaret anlaşması yeni yılın başlamasıyla yürürlüğe girdi. Bu sebeple 2021’in ilk pazartesi sabahında Londra merkezli hikâyeleri öne çıkaralım dedik…
Keyifli okumalar!
ULAŞIM & OTOMOTİV
Havacılık sektörüne Brexit türbülansı
Ebru Bozkurt
Ryanair ve Wizz Air hava yolları, Brexit sonrası süreçte AB üyesi hissedarların sahip olduğu şirketler olarak statülerini korumak amaçlı İngiliz hissedarlarının oy haklarını ellerinden alacağını açıkladı.
Mevzuata göre AB ülkelerinde uçuş yapan hava yolları hissedarlarının, AB üyesi ülkeler veya bağlı ülke vatandaşı olması gerekiyor. Bu sebeple 1 Ocak’tan itibaren Birleşik Krallık ve diğer AB dışı yatırımcılar şirketteki oy haklarını kaybettiler. Ryanair, Londra Borsası’na yaptığı açıklamada, “Bu kararlar şirketin yönetim kurulu, şirketin sahipliğinin ve kontrolünün artık havayolu lisansları için herhangi bir risk oluşturmayacağını belirleyene kadar yürürlükte kalacaktır.” ifadesinde bulundu. Öte yandan AB dışı yatırımcılardan hisselerini satmasını istemeyeceklerini ancak toplantılara katılmalarını, konuşmalarını ve oy vermelerini yasaklayacaklarını belirttiler.
Her ne kadar bu haber tartışmalı bir gündem yaratsa da Ryanair, mart 2019’dan bu yana Brexit sonrasında havayolu operasyonlarında aksaklıklar olabileceği konusunda sık sık uyarılarda bulunuyordu.
Birleşik Krallık merkezli easyJet, geçtiğimiz hafta AB oy tabanını Birleşik Krallık hariç %47’den %50’nin üzerine çıkarmak için gerekirse bazı yatırımcıların oy haklarını askıya alacağını açıkladı. Wizz Air ise harekete geçmedikleri takdirde hisselerinin yaklaşık %80’inin AB vatandaşı olmayanlara ait olacağını söyledi.
Macaristan merkezli hava yolu şirketi, 1 Ocak sonrasında kısıtlı hisse bildirimleriyle yatırımcı tabanının yaklaşık %60’ına hizmet vermeyi bekliyor. Her iki havayolu da Brexit’ten sonra uçuş haklarını sürdürmek için uzun süredir devam eden planları hayata geçiriyor.
Refinitiv’in (bankalar ve yatırımcılara haber, veri ve analitik bilgi sağlayan ve sahibi Londra Borsası olan bir şirket) son dosyalarına göre tüm bu gelişmelerden etkilenebilecek Birleşik Krallık yatırımcıları arasında Ryanair’in en büyük ikinci yatırımcısı olan Baillie Gifford ve Wizz ile en büyük 20 yatırımcısı Jupiter, Legal & General Investment Management, Schroders gibi şirketler yer alıyor.
Airlines UK’in bir sözcüsü, Brexit anlaşmasının “daha geniş ayrıntılarından bazıları üzerinde çalıştıklarını” söyledi. Analistler ise mevcut kararların Birleşik Krallık’taki hissedarlar için sorunlar yaratsa da ileriki süreçte düzenlemenin acil operasyonel sorunları ortaya çıkarmayacağını söylüyorlar. Aksi bir görüşe göre ise yakın zamanda AB ve Birleşik Krallık arasında yeni bir anlaşma sağlanamaması, hava yollarının Birleşik Krallık ile diğer 27 bireysel AB üye devleti arasındaki daha eski, daha kısıtlayıcı ikili bağlara güvenmek zorunda kalması anlamına geliyor.
TİCARET
Birleşik Krallık ve Türkiye Arasında Yeni Bir Sayfa
Sinan Lahur
Türkiye ve Birleşik Krallık, 29 Aralık 2020 tarihinde iki ülkenin ticaretini ilgilendiren bir serbest ticaret anlaşması imzaladı. Anlaşma, Birleşik Krallık’ın Avrupa Birliği’nden resmi ayrılış tarihi 1 Ocak 2021 tarihinde yürürlüğe girdi.
Sansasyon ve trajedilerin bir türlü bitmediği 2020 yılının bitmesine 48 saat kalmışken, son bir gelişme Londra ve Ankara’dan geldi. Habere göre, Türkiye ve Birleşik Krallık arasında uzun süredir müzakere edilen serbest ticaret anlaşmasının taslak metni üzerinde mutabakata varıldı. araflar, anlaşma metnini de imzaladılar.
Ne olmuştu?
Birleşik Krallık, 2016 yılında yaptığı referandum ile Avrupa Birliği’nden çıkma sürecini başlatmıştı. İzleyen süreçte ise Birleşik Krallık iç siyasetinde görülmemiş olaylar yaşandı. İngiltere Başbakanı Theresa May’in istifası, Birleşik Krallık parlamentosunun Brexit anlaşmasını reddetmesi, Boris Johnson’un parlamentoyu etkisiz hale getirmesi. Üç defa uzatılan Brexit süresi ve dahası.
Ancak gelinen aşamada Birleşik Krallık, Avrupa Birliği’nin gümrük birliği sisteminden ayrıldı. Bu nedenle de Avrupa Birliği’nin üçüncü ülkeler ile yaptığı anlaşmaları devam ettiren ticaret anlaşmaları yapmaya devam ediyor. Şu ana kadar Birleşik Krallık 62 ülke ile ticaret anlaşması imzaladı. Ancak Brexit sürecinde hüküm süren politik belirsizlik, Türkiye ve Birleşik Krallık arasındaki ticari ilişkilerin geleceği açısından da kuşkular yaratmıştı.
Taraflar arasında yıllardır süregelen ciddi bir ticari hacim var. İki blok arasındaki ticaret hacmi yıllık 19 milyar İngiliz Sterlini’ne kadar ulaşıyor. Ayrıca, Birleşik Krallık, Almanya’dan sonra Türkiye’nin en büyük ticaret ortağı. Türkiye ise Birleşik Krallık’ın yedinci ticaret ortağı ve Birleşik Krallık’ta satılan kamyonetlerin %20’si Türkiye’de üretiliyor. Birleşik Krallık’ta üretilen kamyonların ise üçte biri Türkiye’ye ihraç ediliyor. İngiliz otoriteleri de İsviçre, Kanada, Japonya, İsviçre ve Norveç’in ardından Birleşik Krallık’ın, en büyük beşinci ticaret müzakeresini de Türkiye ile yaptıklarını açıkladılar.
Şimdi ne olacak?
Anlaşma sayesinde iki ülkenin karşılıklı olarak uyguladığı gümrük tarifesiz mal alım/satımı devam edecek. Özellikle de iki ülkenin otomotiv ve üretim endüstrilerindeki tedarik zincirleri sekteye uğramadan devam edebilecek. Bununla birlikte, Avrupa Birliği’nin gümrük birliği kuralları kapsamında yürütülemeyecek ticari ilişki açısından, iki ülkenin pazarlara giriş noktasında uyması gereken standartlar ve idari prosedürlerin olacağı kuşkusuz. Menşe kuralları gereğince de ihraç edilen ürünün büyük kısmının Türkiye’de üretildiğinin kanıtlanması gerekecek. Tabii ki yine Avrupa Birliği standartlarına göre üretilmiş bir ürünün de Birleşik Krallık pazarına girebilmesi için ek prosedürlerin düzenlemesi ve protokollerin yapılması gerekeceği kuşkusuz.
GELİŞMELER
Almanya merkezli otomotiv şirketi Volkswagen, Ekim 2019’da Manisa’da kurduğu anonim şirketi 17 Aralık itibarıyla tasfiye etme kararı aldı.
-
Nedir? Türkiye’de üretim yapmak için 943 milyon 500 bin lira sermayeyle kurulan şirketin tasfiyesi, otomotiv devinin Türkiye yatırımından vazgeçtiğini ortaya koyar nitelikte…
2021 asgari ücreti brüt 3.577 lira 50 kuruş, net 2.825 lira 90 kuruş oldu. Evli ve 3 çocuklu bir işçi için ise net asgari ücret ise 3.013 lira 72 kuruş oldu.
Türkiye Futbol Federasyonu ve Digiturk beIN Media Group uzun süren görüşmelerin ardından anlaşma sağladı. Süper Lig ve TFF 1. Lig’in yayın hakları hususunda 2020-2021 sezonu için anlaşma imzalandı ve kulüplere düşen paylar ödenmeye başlandı…
İrlanda merkezli hava yolu Ryanair ve rakibi Macaristan merkezli Wizz Air, Birleşik Krallık vatandaşı hissedarlarının oy haklarını kısıtlama kararı verdi. Gerekçe ise Avrupa Birliği şirketi statülerini korumak…
-
Nedir? 1 Ocak ile Brexit ticaret kuralları yürürlüğe girdi ve AB dışı yatırımcılar, bu şirketlerdeki oy haklarını kaybedecek. Yasaya göre, AB’de uçuş yapan hava yolu şirketlerinin sahibi AB vatandaşları veya üye ülkeler olabiliyor.
-
Detay: Düşük bütçeli hava yolu Wizz Air’in hisselerinin %80’i AB vatandaşı olmayan yatırımcıların elinde. Hissedarların %60’ı artık sınırlı hisse sahibi…
-
Sektörel bilgi: Pandeminin sebep olduğu türbülans sebebiyle British Airways, Londra’dan 2 milyar sterlinlik devlet destekli kredi aldı. Ancak Brexit sebebiyle çatı şirket Anglo-Hispanik IAG’ye şimdilik temettü ödemesi yapamayacak…
New York Menkul Kıymetler Borsası, Çin’in devlet destekli üç büyük telekom şirketini listelerinden çıkardı.
-
Gerisi: ABD’nin mevcut başkanı Donald Trump, geçtiğimiz aylarda ABD vatandaşı yatırımcıların Çin ordusuyla bağları olduğu düşünülen şirketlerde hisse sahibi olmasını yasaklamıştı.
-
Detay: Geçtiğimiz yıl 107 milyar dolara satılan China Mobile, yıllık 54 milyar dolar ciro yapan China Telecom ve geçtiğimiz yıl 42 milyar dolar satış rakamı yakalayan China Unicorn; Hong Kong Borsası’ndalistelenmeye devam ediyor.
ABD Savunma Bakanlığı Pentagon, savunma sanayi şirketi Lockheed Martin’in 398 milyar dolarlık F-35 programını askıya aldı.
-
Gerekçe: Tasarım hataları ve bir ceza soruşturması geçiren jetlerin henüz Rusya ve Çin savunma sistemlerine karşı beklenen üstünlüğü gösteremediği konuşuluyor…
ÖNERİLER
SPONSORUMUZ It’s design, not fashion mottosuyla yola çıkan United People, kimliklerin kendini ve özgürlüğünü tanımlama sürecinin bir parçası olmak istiyor. Tek bir noktadan ziyade tasarımlarında genele odaklanan markanın web mağazasına göz atabilirsiniz.
