3 Haziran’dan herkese merhaba!
Bu hafta itibarıyla yayın saatimizi 20.00’ye çektiğimizden söz etmiştik. Instagram ve Twitter hesaplarımız üzerinden bültenlerimize ulaşabilirsiniz. Dilerseniz pressnovus.com adresini de ziyaret edebilirsiniz.
Daily Press bültenini sabah okumak isterseniz, e-posta bültenlerimize abone olabilirsiniz. Önümüzdeki hafta itibarıyla her sabah 08.00’de e-posta kutunda olacak. Türkiye ve dünyadan gelişmeleri: kısa ve odaklı bir biçimde derlediğimiz Daily Press bültenlerini dinlemek isterseniz, sizleri Podcasts hesaplarımıza alalım.
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Beyaz Saray, ABD Başkanı Joe Biden’ın 14 Haziran’da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Brüksel’de görüşeceğini açıkladı. Toplantıda ikili ve bölgesel konuların ele alacağı belirtildi.
Meclis Başkanı Mustafa Şentop, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu’nun “Sedat Peker’den 10 bin dolar alan siyasetçi” açıklamasının ardından CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu’nun kendisine yönelik eleştirilerine tepki gösterirken, “Bunu bilen de ben değilim açıklayacak olan da ben değilim. Ben de 10 bin dolar alan kimdir, açıklansın diyorum” dedi.
CHP milletvekili Ali Mahir Başarır, Twitter hesabından paylaştığı mesajla “Mafya liderleri ile dans eden siyasilere soruşturma bile açılmıyor” diyen Alanya Hâkimi Ali Dursun Turan’ın açığa alındığını duyurdu.
Milli Eğitim Bakanı Ziya Selçuk, bugüne kadar 813 bin öğretmenin aşılandığını, bu ay da geriye kalan eğitim çalışanlarının tamamlanacağını açıkladı. Selçuk, ayrıca “okulları eylül ayında açmayı” planladıklarını da aktardı.
DÜNYADAN GELİŞMELER
New York Times gazetesi, Donald Trump döneminde Adalet Bakanlığı’nın gazetenin dört muhabirinin telefon kayıtlarına gizlice el koyduğunu açıkladı.
- Neler oluyor? NYT’nin iddiasına göre Trump yönetimi 2017 yılında 4 ay boyunca, muhabirlerinin haber kaynaklarını ortaya çıkarmaya çalıştı. Geçtiğimiz ay ABD Başkanı Joe Biden, Trump döneminde Adalet Bakanlığı’nın Washington Post ve CNN gibi kuruluşları için çalışan bazı gazetecilerin günlük telefon kayıtları ve bazı e-posta kayıtlarına ulaştığını açıklamıştı.
ABD merkezli teknoloji devi Microsoft’un İrlanda ofisinin, geçtiğimiz yıl 315 milyar dolar kâr elde ettiği ancak gelir vergisi ödemediği iddia edildi.
- Detay: Microsoft Round Island One ismiyle kurulan ve telif hakkıyla korunan Microsoft yazılımlarının lisans ücretleri toplayan şirket, 2020 yılı içerisinde 314,7 milyar dolar kar kaydetti. Bermuda ve İrlanda gibi vergi cennetlerine sığınan şirketler, buralarda kurdukları yan kuruluşlarla vergiden kaçmayı başarıyor.
- Başka: Bloomberg’e konuşan Microsoft CEO’su Satya Nadella, uzun süredir beklenen Windows yeni sürümünü 24 Haziran’da tanıtacaklarını açıkladı.
- Ayrıca: Dilerseniz Doğaç Özen’in “Uluslararası Vergi Reformu Dosyası” yazısını okuyabilirsiniz.
NASA, bilim insanlarının “güneş sistemindeki en yaşanabilir gezegen” olarak adlandırdığı Venüs’ü araştırmak için iki görev planlıyor.
- Nedir? DAVINCI+ adı altında gerçekleşecek görev ile Venüs’ün atmosferinin neyden yapıldığını ölçmek için Venüs yüzeyine bir sonda gönderileceği duyuruldu. VERITAS adlı bir diğer görev ile de gezegenin yüzeyinin detaylı bir şekilde haritalandırılması bekleniyor.
ABD Ticaret Temsilcisi’nin açıklamasına göre, aralarında Türkiye’nin de olduğu altı ülkeden yapılan bazı ürünlerin ithalatına %25’lik gümrük vergisi getirilecek. Gerekçe ise ABD teknoloji şirketlerine uygulanan vergiler.
- Detay: ABD’nin bu hamlesi, uluslararası vergi müzakerelerinin bir çözüme ulaşamaması durumunda yürürlüğe girecek. Türkiye’nin ithalat listesindeki ürünlerinin değeri ise 310 milyon dolar civarında. Listedeki diğer ülkeler sırasıyla Birleşik Krallık, İtalya, İspanya, Hindistan ve Avusturya.
İsrail’de merkez partiden mevcut muhalefet lideri Yair Lapid, bugün yeni cumhurbaşkanı Reuven Rivlin’e hükûmeti kurduğunu e-postayla bildirdi. Eski muhalefetin bu başarısıyla 12 yıllık Benjamin Netanyahu dönemi sona eriyor.
- Koalisyon anlaşmasına göre: Eski bir savunma bakanı ve teknoloji milyoneri 49 yaşındaki Naftali Bennett başbakan olacak ve görevi iki yıl içinde eski TV sunucusu ve maliye bakanı 57 yaşındaki Lapid’e devredecek. İsrail tarihinde ilk kez %21’lik Arap azınlığı temsil eden Birleşik Arap Listesi de yönetimde yer alacak.
- Netanyahu da Twitter hesabından Arapların koalisyona katılımını hedef aldı ve “sağdan oylarla seçilen tümü yasa yapıcılar bu tehlikeli sol hükümete karşı çıkmalı” mesajını paylaştı.
TEKNOLOJİ
Yeni Nesil Veri Saklama Alanı: Bakteriler
İpek Simay Gökulu
Çoğumuzun bildiği gibi günümüzde kullanılan en yaygın veri saklama yöntemi silikon bazlı çipler ve diğer aygıtların kullanımından geçiyor. ABD’nin California eyaletindeki meşhur Silikon Vadisi’nin ismi de aslından bu teknoloji mega kentinde kullanılan devasa silikon bazlı veri saklama merkezlerinden geliyor. Haliyle bu merkezlerin ya da kendi evlerimizde kullandığımız belleklerin saklama kapasitesi de fiziksel büyüklükleri ve kullandıkları çip teknolojisi ile doğru orantılı oluyor. Peki ya bu yapay teknoloji tamamen organik hale gelse ne olur?
Bu sorunun belki de en bariz yanıtı dünyada yalnızca veri saklama amacıyla kullanılan tonlarca silikon atığından kurtulacak ve çok daha sürdürülebilir ve çevre dostu bir sisteme geçecek olmamız. Bilim ve teknoloji için en cezbedici yanıt ise tüm dünyayı değiştirebilecek üç kelime: sınırsız saklama alanı. Kulağa doğru olabilmek için fazla güzel gelse de bilim insanları bu “organik” veri saklama teknolojisinin yakın gelecekte mümkün olabileceğinin haberini verdi. Dünyada devrim yaratabilecek bu sistemin sırrı ise bakterileri sabit sürücü olarak kullanmak.
Her gün kullandığımız elektronik cihazlarımız kaydetmesini istediğimiz bilgileri binary, yani 1’ler ve 0’lar şeklinde kodlayarak saklıyor. Aslında biz ve dünyadaki tüm diğer canlılar da yaşamımız için gerekli genetik bilgiyi DNA’mızda kullanabildiğimiz dört nükleotidin (A, T, C ve G) üçlü kombinasyonları halinde kodlar halinde saklayıp daha sonra bu kodu anlamlı proteinlere çeviriyoruz. Yani zaten yaşamın başlangıcından beri tüm canlılar bilgisayarların ikili saklama yöntemini dörtlü şekilde yapıyor. Dolayısıyla saklanmak istenilen tüm veriler tasarım ürünü yapay DNA parçalarında üçlü kodlar şeklinde saklanabilir. Fakat bu saklama yönteminin en büyük problemi yapay DNA’nın dış ortamda belirli bir süre sonra denatüre olması, yani bozulması. İşte bu noktada bilim insanları dünyada her şeyden çok bulunan bakterilerin sabit bellek olarak kullanılmasını öneriyor.
Günümüz teknolojisi ile saklanmak istenen bilgiler laboratuvar ortamında bakterilerin DNA’sına rahatlıkla kodlanabiliyor. Bu yöntemin yapay DNA’ya karşı en büyük üstünlüğü de bakterilerin genomundaki bilgileri yüzlerce yıl boyunca bozulmadan koruyabilmesi. Bu aşamadan sonra yapılması gereken tek şey istediğimiz bilgiyi içerisine yüklediğimiz bakterileri saklayıp sonra dilediğimiz zaman “yüklediğimiz” kodu kullanan bakterilerden “indirmek”. Bu tamamen organik ve sınırsız veri saklama alanı yaratan yöntemin şu an görünen tek sorunu bu veri “yükleme” ve “indirme” aşamalarının endüstriyel kullanım için çok yavaş olması. Bu sorunun üzerinden gelindiğinde koca bir oda dolusu bilgisayar ve disklerin sakladığı verinin yalnızca bir tüp bakterinin içinde saklanabilecek olması size de dünyaya verdiğimiz zararı ancak bilim sayesinde yine doğadan elde edeceğimiz çözümlerle tersine çevirebileceğimizi düşündürtmüyor mu?
