2 Ağustos’tan herkese merhaba!
Ülkenin her bir köşesinden gelen yangın haberleri hepimizi çok üzüyor. Bu dönemde maddi ve manevi zarar gören herkese geçmiş olsun dileklerimizi iletiyor, sizlerle daha güzel günlerde buluşmayı umut ediyoruz.
Keyifli okumalar!
Ebru
PERAKENDE & TÜKETİCİ
Sigaranın Geleceği – Sona mı yaklaşıyoruz?
Alican Çalışkan
Sigara tüketiminin zararları ve toplum üzerindeki maliyeti hepimizin malumu. Uluslararası sigara üreticilerinin ürünlerini satmak için harcadıkları çaba ve bunun sonucunda kavuştukları dev gelirler de öyle. Öte yandan dünyanın en büyük sigara üreticilerinden Philip Morris International, geçtiğimiz günlerde yaptığı açıklamalarla sigara endüstrisinin geleceğine dair bazı soru işaretlerinin doğmasına yol açtı.
Sigara Tüketimine Dair Bazı İstatistikler
Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre sigara kullanmak – sigara dumanına maruz kalmak da dahil olmak üzere – yılda 8 milyondan fazla insanın ölümüne sebep oluyor. Günümüzde hala devam eden ve dünyanı kökten bir biçimde değiştiren Covid-19 salgınının şimdiye dek 4,1 milyon ölüme yol açtığı düşünüldüğünde sigaradan kaynaklanan kayıpların boyutu daha iyi anlaşılabilir. Yılda 8 milyonu aşkın ölüme yol açan sigara tüketiminin doğurduğu global maliyet ise yıllık 1,4 trilyon dolar seviyesinde. Bu denli büyük zararlara yol açan tütün tüketiminin kontrol altına alınabilmesi için Dünya Sağlık Örgütü’nün önerdiği 6 temel önlem bulunmakta. Bunlar; tütün kullanımının etkin şekilde izlemek, dumansız hava yasaları çıkarmak, tütün bırakma programları oluşturmak, caydırıcı etiket zorunlulukları getirmek, pazarlamak ve reklam yasakları getirmek ve tütün ürünlerine daha yüksek vergiler koymak olarak sıralanıyor. Bu önlemlerin tümünü benimseyen Brezilya’da 1990 yılından bu yana 15-24 yaş arası gençlerde sigara tüketim oranında %75 düşüş gözlenmiş. Benzer şekilde ABD’de alınan sıkı önlemler sayesinde 1950’li yıllarda yetişkinlerde sigara kullanma oranı %45 dolaylarında iken günümüzde %14 dolaylarına düşmüş. Tüm bunlara rağmen önerilen önlemlerin tüm dünyada istikrarlı şekilde alınmıyor oluşu sigaranın hala yaygın şekilde kullanılmasına neden olduğu gibi sigara üreticisi şirketlerin de satışlarını arttırmak için agresif politikalar sergilemesine zemin hazırlıyor.
Philip Morris Açıklaması
Philip Morris International CEO’su Jacek Olczak, önümüzdeki 10 yıllık sürecin sonunda yani 2030 yılından itibaren Birleşik Krallık’ta sigara satışının yasaklanması çağrısında bulundu. Olczak, sigaraların da tıpkı fosil yakıtlı otomobiller gibi muameleye tabi tutulması gerektiğini ifade ederken dumansız alternatifler ve doğru atılacak adımlarla bu sorunun çözülebileceğini belirtti. Uluslararası sigara üreticilerinin satışlarını ve karlarını arttırmak için stratejiler geliştirdiği bir endüstride Philip Morris kanadından gelen bu açıklama ilk bakışta şaşırtıcı gelebilir. Fakat yine aktarılanlara göre şirket önümüzdeki 4 yıl içerisinde gelirinin yarısından fazlasını dumansız ürünlerden elde etmek istiyor. Zaten Philip Morris hali hazırda çok sayıda bilim insanının da istihdam edildiği ve tütünün yakılması yerine ısıtıldığı bir teknoloji ile sigaraya oranla daha az risk barındıran IQOS ürünleri üzerine 8 milyar dolarlık bir yatırım yapmış durumda. Öte yandan şirket bu ayın başlarında astım solunum cihazı üreticisi Birleşik Krallık merkezli Vectura şirketini 1,2 milyar dolar karşılığında devralmayı kabul ettiğini duyurdu. Her ne kadar bu hamleler tütün karşıtları tarafından tütün şirketlerinin ölümcül sigaraları agresif bir şekilde satmaya ve teşvik etmeye devam ederken, kendilerini dumansız bir dünya çözümünün bir parçası olarak konumlandırdıkları gerekçesi ile samimi bulunmasa da bir değişim rüzgarından söz etmek mümkün. Yine de tütün karşıtlarının şüphelerini temellendirdikleri, dünyada satılan her 10 sigaradan 1’inden fazlasının hala Philip Morris tarafından satıldığı gerçeğini belirtmekte fayda var.
Sonuç
Dünyada yaşam kalitesini ve beklenen yaşam süresini arttırmak için pek çok çalışma yürütülüyor. Bunların en önemlilerinden biri de sigara ile mücadele. Dünya Sağlık Örgütü’nün bu kapsamda önerdiği mücadele yöntemleri somut yararlar sağlasa da sigara dünyada hala yoğun olarak tüketilen ve büyük ölçekte zararlara yol açan bir ürün konumunda. Bu tüketim ürününün en büyük üreticilerinden Philip Morris International’ın Birleşik Krallık’ta sigara satışının zamanla yasaklanmasını talep etmesi yeni bir tartışmaya yol açtı. Bir yandan gelir modelini dumansız ürünlere çeviren şirketin çağrısında samimi olduğu düşünülürken öte yandan bu hamle tütün karşıtları tarafından samimi bulunmayarak eleştirildi. Değişen ekonomik ve toplumsal koşulların sigara konusunda da bir değişim yaratacağı aşikâr ancak bunun ne yönde gerçekleşeceğini devletlerin politikaları ve şirketlerin bilançoları şekillendireceğe benziyor.
GELİŞMELER
Pfizer, yılın ikinci çeyreğine ilişkin bilançosunu açıkladı ve ciro beklentisini 26 milyar dolardan 33,5 milyar dolara yükselterek yıl sonu tahminini %29 oranında artırdı. Pfizer’ın sadece aşı satışlarından elde ettiği gelir bu yılın ikinci çeyreğinde 9,2 milyar dolar oldu. Şirket temmuz ayından beri imzalanan sözleşmeler kapsamında bu yıl 2,1 milyar doz aşı teslim edileceğinin de altını çizdi.
- İlk kullanım onayını geçtiğimiz yılın aralık ayında alan Pfizer/BioNTech aşısı diğer aşı üreticilerinin tedarik sorunu yaşaması veya aşılarında yan etki görülmesi gibi sebeplerle öne geçmişti. Bunun da etkisiyle şirketin geçen yılın ikinci çeyreğinde 0,62 dolar olan hisse başına karı, 2021’in aynı döneminde 1,07 dolara ulaştı.
Almanya’da enflasyon son 13 yılın rekorunu kırarak %3’ün üzerine çıktı. Ülkedeki enerji fiyatları, temmuz ayında bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 11,6 arttı. Gıda ürünlerinde ise artış yüzde 4,3 olarak kaydedildi. Uzmanlar ise yükselen enflasyonun arkasındaki sebebin katma değer vergisindeki artış, pandemi koşulları ve ham petrol fiyatlarındaki yükseliş olduğunu ifade ediyor.
- Ayrıca: Türkiye’de Merkez Bankası 2021 yılının üçüncü enflasyon raporunu açıkladı ve yıl sonuna kadar enflasyonun %14,1 seviyesine geleceğini öngördü. Geçtiğimiz yılın raporunda ise 2021 yılı için %12,2 enflasyon tahmininde bulunulmuştu.
Olimpiyatların dijital yayın haklarına sahip olan Comcast’in yayın servisi Peacock bu hafta itibari ile 54 milyon hesap ve 20 milyon aktif kullanıcı sayısına erişti. Comcast’in geçtiğimiz yıl yapılması planlanan olimpiyatlar için hizmete sunduğu servis, olimpiyatların ertelenmesi ile bir yıl boyunca eski içerikleri yayınladı. Beklediği çıkışı olimpiyatların başlaması ile yapan yayın servisi yine de umut edilen rakamlara ulaşamadı. Tokyo Olimpiyatları açılış gününde, 2016 yılındaki Rio Olimpiyatlarına oranla %36 daha az izlenerek 17 milyon kişi tarafından seyredildi.
- Arka plan: 2032 yılına kadar düzenlenecek olimpiyatların tüm yayın haklarına sahip olan NBCUniversal bunun için 12 milyar dolar ödemişti. Comcast ise 2011 yılında NBCUniversal’ın %51 hissesini satın almıştı.
Disney, yeni filmi Black Widow’un başrolü Scarlett Johansson ile davalık oldu. Film tüm dünyada vizyona girerken aynı zamanda Disney’in dijital yayın servisi Disney+ üzerinden de 30 dolar karşılığında sınırsız erişime açıldı. Johansson ise Disney+ üzerinden yapılan yayının sözleşmeye aykırı olduğunu öne sürdü. Disney+ yayınlarının sinemalardaki bilet satışlarını düşürdüğünü bu sebeple satışlardan kazanacağı ikramiyeyi alamadığını ifade eden Johansson, Disney’i gizli stratejisi için suçladı.
- Film sinemalardaki ilk üç gününde 158 milyon dolar ve Disney+ Premier Access’te yaklaşık 60 milyon dolar kazandı. Toplam bilet satışları ise şu anda 327 milyon dolar seviyesinde bulunuyor ve bu da 2008 yılından beri Marvel Studios filmlerinin gördüğü en düşük seviye.
Amazon, Avrupa Birliği veri koruma yasalarını ihlal ettiği iddiasıyla 886,6 milyon dolar para cezasına çarptırıldı. Para cezası, Amazon’un kişisel verileri işlemesinin AB yasalarına uymadığını iddia eden Lüksemburg Ulusal Veri Koruma Komisyonu tarafından verildi. Şimdiye dek aynı yasayı ihlal ettiği için birçok şirket daha cezalarla karşılaşsa da Amazon’a verilen ceza rekor bir seviyede. Amazon ise böyle bir veri ihlali olmadığını ve verilen cezaya karşı hukuki tüm yollara başvurulacağını açıkladı.
- Ayrıca: Şirket geçen hafta yaptığı açıklama ile 2011 yılının üçüncü çeyreğinde geçtiğimiz yıla oranla %48 artışla 7,8 milyon dolar kar ettiğini açıkladı. Pandemi ile değişen tüketim alışkanlıklarını fırsata çeviren şirket, 2021 yılında pandemi öncesi değerinin iki katından fazla, 1,8 trilyon dolar değerine ulaştı.
