24 Ağustos’tan herkese merhaba! Bugün gündemimizin neredeyse tamamını toplantı ve görüşmeler oluşturdu; G7 zirvesi, CIA ve Taliban arasındaki gizli görüşme iddiası, Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis ve Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan arasındaki telefon görüşmesi ve daha fazlası…
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin Genişletilmiş İl Başkanları toplantısında konuştu. Toplantı çıktılarını okurlarımız için derledik.
- Merkez Bankası rezervleri: Erdoğan “Merkez Bankası rezervlerimiz şu an 109 milyar dolar seviyesindedir. Süreci tamamlanan işlemlerle önümüzdeki günlerde 115 milyar doların üzerine çıkacak.” demecini verdi.
- Muhalefet: CHP İstanbul Milletvekili Gürsel Tekin, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’a 109 milyar dolar rezerv hususunda “Swap yani emanet paraları çıkartın, gerçek rezerv eksi 42 milyar 640 milyon dolar. Milletin gözünün içine bakıp yalan söylemenin alemi yok” cevabını verdi.
- Uzay ve ulaşım: Milli Uzay Programı’nı belirlediklerini aktaran Erdoğan, “Yerli otomobilimizin üretim süreci planlandığı şekilde yürüyor. 2023 yılında kendi otomobilimizi yollarda göreceğiz.” diye konuştu.
Yönetmen İsmail Güneş’in “Ateşin Düştüğü Yer” adlı filmi, Montreal Dünya Film Festivali’nin “En İyi 20 Filmi” listesine girdi.
- Ayrıntılar: Festivalde 43 yıl boyunca yer almış filmlerin içinden bir seçki yapıldığını dile getiren Güneş, “Bütün festivallerin ilk 20 filmini tayin etmişler ve bana da bunu bildirdiler. Biz de filmimizi göndereceğiz, orada 20-29 Eylül’de filmimiz gösterilecek.” dedi.
DÜNYADAN GELİŞMELER
İsrail’in yeni başbakanı Naftali Bennett, ülkesinin İran dış politikasını ABD Başkanı Joe Biden’a Beyaz Saray’da sunacak. Hedef ise Biden’ın 2015 nükleer anlaşmasına dönmesini önlemek.
- Neden önemli? 12 yıldır İsrail’in başbakanlığını yapan Netanyahu’nun görevini sona erdiren Bennett ile Biden’ın nasıl bir ilişki kuracağı merak konusu. Eski Başkan Donald Trump’a yakın olan muhafazakar Netanyahu ile Biden’ın başkan yardımcısı olduğu Barack Obama liderliğindeki son Demokratik yönetim arasında yıllarca süren gerilim, keskin bir tezat oluşturuyor.
DW’nin haberine göre Avrupalı liderler, bugün yapılacak G7 zirvesine hazırlanırken, ABD’ye, askerlerinin geri çekilmesi sürecini uzatması çağrısı yapılması bekleniyor. Afganistan’dan tahliyeleri 31 Ağustos’a kadar tamamlamaya çalışan Biden yönetiminin ise sürecin mümkün olduğu kadar çabuk bitmesi için uğraştığı biliniyor.
- Ne olacak? Birleşik Krallık’ın ev sahipliğinde yapılacak sanal toplantıda özellikle Başbakan Boris Johnson ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron’un, Biden’ı ikna çabasında olacağı tahmin ediliyor. Ancak Taliban, “kırmızı çizgimiz” diyerek Batılı güçlerin ay sonuna kadar tahliyeleri tamamlaması konusunda ısrar ediyor.
Almanya İstihdam Dairesi Başkanı Detlef Scheele, ülkenin yılda 400 bin göçmene ihtiyacı olduğunu söyledi ve sözlerine “Almanya’nın iş gücü tükeniyor.“ cümlesiyle devam etti.
- Ayrıntılar: Almanya’da yayın yapan Süddeutsche Zeitung’a konuşan Scheele, demografik nedenlerden ötürü bazı mesleklerde bu yıl potansiyel iş gücü kaybının 150 bini bulduğunu söyledi. Scheele, hasta bakıcıdan klima teknisyenine, lojistikçiden akademisyene kadar her alanda uzman iş gücü eksikliğinin çekildiğini ifade etti.
Yunanistan Başbakanı Kiryakos Miçotakis, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı telefon görüşmesinde, Taliban’ın kontrolüne geçen Afganistan’dan olası bir göç akınının sınırlandırılmasının iki ülkenin de çıkarına olacağı konusunda mutabık kaldıklarını söyledi.
- Başka başka: Airbnb, 20 bin Afgan sığınmacıya, dünyanın farklı ülkelerine yerleşmelerine yardımcı olmak için ücretsiz konaklama hizmeti vereceğini açıkladı.
- BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Michelle Bachelet, Taliban’ın Afganistan’da kontrolü ele geçirmesinin ardından ülkede toplu infazlar dahil ağır insan hakları ihlalleri yaşandığı yönünde haberler geldiğini söyledi. BM’nin Afganistan’daki durum hakkındaki duruşu için Kerem Renda’nın kaleminden Afganistan ve Uluslararası Toplum isimli yazımızı okuyabilirsiniz.
The Washington Post’a konuşan bir kaynak CIA Direktörü William Burns’ün pazartesi günü Kabil’de Taliban lideri Abdul Ghani Baradar ile gizli bir görüşme gerçekleştirdiğini söyledi.
- Ayrıntılar: The Washington Post, CIA Direktörü ile Taliban lideri arasında geçen görüşmenin gündeminde ABD’nin tahliyeleri bitirmek için belirlediği tarih, 31 Ağustos’un olabileceğini aktardı. CIA ise söz konusu görüşme hakkında bir açıklama yapmadı.
- Neler oluyor? Taliban’ın Kabil’de kontrolü ele geçirmesinden bu yana Kabil Havalimanı’nda ABD ve NATO güçleri buradaki misyonlarda çalışanların tahliyesi için çalışıyor. Kabil Havalimanı’nda günlerdir yaşanan kaosa karşılık tahliyelerin beklenenden uzun sürebileceğine ilişkin haberler üzerine Taliban’dan “31 Ağustos’tan daha ileri giderse sonuçları olur” açıklaması gelmişti.
ULAŞIM & OTOMOTİV
Tesla’ya Kaza Soruşturması
Alican Çalışkan
ABD merkezli elektrikli otomobil üreticisi Tesla, araçlarının karıştığı kazalar nedeniyle başlatılan bir soruşturma ile karşı karşıya. ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından başlatılan soruşturmada Tesla otomobillerde yer alan oto pilot sürücü destek yazılımlarının kazalara neden olduğu iddiaları ele alınacak.
Nedir? Kaliforniya merkezli elektrikli araç üreticisi Tesla, bu alanda öncü ve lider konumunda. 2003 yılında kurulan Tesla’nın, piyasa değeri bakımından Volkswagen, Toyota ve Daimler gibi köklü şirketlerin toplamından bile daha yüksek değere sahip olması gerçekten ilham verici. Ancak bu durum şüphesiz Tesla’nın yalnızca geleneksel bir otomobil üreticisi olmamasından ileri geliyor. Fosil yakıtla çalışan araçlar üretmeyip sadece elektrikli araçlar üreten şirket, oto pilot sürücü destek yazılımlarını ticari araçlar ile bütünleştirerek tüketicilere sunuyor. Bu yaklaşım ile sadece 2020 yılında 500.000’e yakın araç teslim etmeyi başaran şirketin başı bugünlerde tam da sözünü ettiğimiz oto pilot sistemlerinden kaynaklanan bir soruşturma ile belada.
Neler Oluyor? Geçtiğimiz günlerde yapılan resmî açıklamalar ile ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından Tesla’ya bir soruşturma açıldığı ortaya çıktı. Soruşturmanın konusu ise Tesla tarafından üretilen otomobillerin sahip olduğu oto pilot sistemleri nedeniyle meydana geldiği iddia edilen çok sayıda trafik kazası. Kurum tarafından yapılan açıklamada Tesla otomobillerin sahip olduğu oto pilot sürücü destek yazılımlarının park halindeki itfaiye ve ambulans gibi acil durum araçlarını tespit etmekte sorun yaşadığı ve bunun sonucunda kazalar meydana geldiği şüphelerinin inceleneceği ifade edildi. Açıklamada 2018 yılından bu yana gerçekleşen ve Tesla araçların oto pilot özelliklerinin kullanıldığı esnada acil durum araçlarına çarpma ile sonuçlanan 11 kazaya işaret edildi. Bu kazaların çoğu hava karardıktan sonra acil durum araç ışıkları ve yol konileri gibi önlemlere rağmen gerçekleşti. Seri şekilde gerçekleşen bu kazalar 22 Ocak 2018’de oto pilot modunda seyreden bir Tesla’nın Los Angeles yakınlarında park halindeki bir itfaiye aracına çarpması ile başlamıştı. Bu kazalarda bir ölüm ve 17 yaralanma kaydedilmişti.
Detaylar: Uzmanların aktardığına göre; bu araçlar çevredeki her türlü öğeye tepki vermemeleri için sabit nesneleri görmezden gelecek şekilde programlanıyorlar. Bu da soruşturmaya konu şüphelerin kuvvetlenmesine yol açıyor. Soruşturma Tesla’nın 2014 yılından bu yana piyasaya sürdüğü “Model Y, X, S ve 3” olmak üzere toplamda 765.000 aracı kapsayacak şekilde yürütülecek. Son olarak, NHTSA tarafından yapılan yazılı açıklamada yapılacak soruşturma ile oto pilotun çalışması sırasında sürücünün dinamik sürüşe katılımını izlemek, yardımcı olmak ve uygulamak için kullanılan teknolojiler ve yöntemlerin değerlendirileceği belirtilirken soruşturmanın henüz başlangıç aşamasında olduğu ve bir sonuca ulaşabilmek için ek bilgilerin ortaya çıkarılması ile ilgilenildiği de eklendi.
Sonuç: Günümüz teknolojisi tam otonom araçları güvenli bir şekilde kullanıma sunuyor mu? ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA); “Bugün piyasada bulunan hiçbir ticari araç tam olarak kendi kendini sürme yeteneğine sahip değil. Bu nedenle de sorumlu bir şekilde kullanılmaları gerekir.” diyerek bu soruya olumsuz yanıt veriyor. Güvenlik endişeleri öyle bir noktaya geldi ki, Tesla da aleyhinde başlatılan soruşturma ile bu durumdan nasibini almış oldu. Bu soruşturmanın ne şekilde sonuçlanacağı ve Tesla’nın bundan nasıl etkileneceği belirsiz. Öte yandan kesin olan bir şey var ki, o da güvenle yan koltuğa geçerek otomobilimizi kendi haline bırakmamız için bir süre daha beklememiz gerekiyor.