4 Kasım’dan herkese merhaba! İsmail Saymaz 17 Eylül’de yayımlanan köşe yazısında, iki askerin yakılması fermanını verdiği ileri sürülen IŞİD kadısı Jamal Abdurrahman Alwi’nin tutuksuz yargılandığını ve Gaziantep’te kuşçuluk yaparak geçindiğini yazmıştı. Saymaz, bugünkü yazısında ise Alwi’ne 15 Ekim’de açılan davanın detaylarını paylaştı.
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye’nin Otomobili Girişim Grubu’na bugüne kadar 2,5 milyar liralık yatırımın tamamlandığını, yıl sonunda bu tutarın 3,5 milyar lirayı bulacağını belirtti.
- Üstelik: İlk aracın 2022’nin sonunda seri üretim bandından ineceğini ifade eden bakan, küresel batarya üreticisi Farasis’in yakın zamanda Gemlik tesisinde 20 GWh’lik pil yatırımına başlayacağını duyurdu.
Adana’da, kendisine şiddet uygulayıp fuhşa sürüklediği iddiasıyla eşi Hasan Karabulut’u tabancayla vurarak öldüren Çilem Doğan’a yerel mahkemenin verdiği 15 yıl hapis cezası, Yargıtay tarafından onandı.
DÜNYADAN GELİŞMELER
ABD Merkez Bankası, namı diğer FED, beklentiler dahilinde varlık alımlarını yavaşlatırken, faiz artırımlarında dikkatli hareket edeceğini belirtti. FED, beklentiler dahilinde %0-%0,25 olan politika faizini değiştirmezken, bu aydan itibaren hazine tahvillerine yönelik varlık alımlarını 10 milyar dolar, ipotekli konut kredilerine dayalı menkul kıymet alımlarını beş milyar dolar azaltma kararı aldı.
Birleşik Krallık; Polonya, Vietnam ve Şili gibi önde gelen kömür kullanıcılarının da bulunduğu 40’tan fazla ülkenin COP26 İklim Zirvesi’nde kömür kullanmayı bırakmayı taahhüt ettiğini açıkladı.
- Ancak: Avustralya, Hindistan, Çin ve ABD de dahil olmak üzere dünyanın en büyük kömüre bağımlı ülkeleri, herhangi bir taahhütte bulunmadı.
26 gündür hastanede olan Çekya Cumhurbaşkanı Milos Zeman’ın yoğun bakımdan çıkıp servise alındığı duyuruldu.
- Gerisi: Çekya’da merkez ve merkez sağ partiler bir koalisyon hükûmeti kurma ve uygulayacağı ana politikalar konusunda anlaşmaya vardı. Dün ülkenin yeni başbakanı olması beklenen Demokratik Yurttaşlık Partisi Genel Başkanı Petr Fiala, 12 saatten biraz uzun süren görüşmenin ardından partilerin hükûmet rollerini bölüşme konusunda anlaşmaya vardığını ifade etmişti.
Rusya, Hollanda merkezli De Volkskrant gazetesinde Rusya muhabiri olarak görev yapan Tom Vennick’i sınır dışı etti.
- Gerekçe: Vennick’in gazeteci akreditasyonuyla ilgili zorluklar çıktıktan sonra vizesinin iptal edildiğini ve kendisine ülkeyi terk etmek için üç gün verildiği açıklandı. Rusya İçişleri Bakanlığı, 2019’da geçici adresini belirlemediği için Vennick’in iki ihlal yaptığını kaydetmişti.
COVİD-19
Beş Milyon
Doğaç Özen
Covid-19 geçtiğimiz hafta resmi kayıtlara göre beş milyon insanın yaşamına mal oldu. Neredeyse iki yıl önce hayatımıza giren bu salgın, rekor zamanda geliştirilen ve dağıtılan aşılar ile beraber etkisini bir nebze azaltsa bile geride bıraktığı yıkım hiç de azımsanacak boyutta değil. Covid-19’un ekonomik uçurumların genişlemesinden psikolojik buhranlara, demokratik temellerin zayıflamasından iş dünyasının yaşadığı geri dönülmez değişime kadar onlarca doğrudan veya dolaylı sonucu oldu. Bu sebeple beş milyonuncu kaybın yaşandığı hafta dünyadan Covid-19’a dair son gelişmeleri aktarmak, ve salgının nerelerde, nasıl bir şiddet ile devam ettiğini hatırlamak önemli olacaktır. Zira salgın artık bazı toplumlar nezdinde kontrol edilebilir seviyelere geriledi, fakat dünyanın başka uçlarında şiddetini yeni yeni gösteriyor.
İzinler, Rahatlamalar
Bazı ülkeler ve toplumlar artan aşılama oranı ve yükü azalan hastaneler sayesinde önceden gündemde olan bir takım yasakları gevşetme şansı yakaladı.
- Birleşik Krallık’ta ülkeye giriş çıkış sürecini doğrudan etkileyen ve Türkiye’nin de bir süre içinde bulunduğu Kırmızı Liste’de bugün itibarıyla hiç ülke kalmadı. Fakat yetkililer, değişen koşullar doğrultusunda yeniden listenin güncellenebileceğini hatırlatıyor. Birleşik Krallık, her ne kadar Covid-19 konusunda son bir kaç aydır daha rahat bir tutum izlese de ülkede tespit edilen vakaların artış eğiliminde olduğu belirtiliyor.
- Sydney‘in de içinde bulunduğu Avustralya‘nın New South Wales eyaleti, iki doz aşı olanlar için bir çok kısıtlamayı kaldırdı. Ülkeye giriş çıkışların ise artık daha rahat olacağı düşünülüyor. Avustralya, sıkı önlemleriyle gündeme geliyordu.
“Bir Vaka” Önlemleri
Fakat geçtiğimiz haftalar çoğu ülkede kısıtlamaların azalmasından ziyade artmasına sahne oldu.
- 19 ay itibarıyla bu bulaşıcı virüsün dünyanın tüm toplumlarına yayıldığını düşünmek çok da mantıksız olmazdı. Fakat, Yeni Zelanda’nın komşu ülkelerinden Tonga -geçtiğimiz haftaya kadar- bu şekilde düşünenlerin yanılmasına sebep olmakta kararlıydı. Yeni Zelandalı bir turistin adayı ziyaretiyle beraber oldukça sıkı denetimler uygulayan ada ülkesi Tonga’da 2021’in ekim ayında ilk Covid-19 vakası saptandı. Bu vaka ile beraber Tonga’lı yetkililer haftaya ciddi kısıtlamaların gündeme gelebileceğini belirtti.
- Şangay’da bulunan Disneyland ise yine bir vaka yüzünden uluslararası gündemin konusu oldu. Bir ziyaretçinin Covid-19 testinin pozitif çıkması sebebiyle parkta bulunan 34.000 ziyaretçi saatlerce Covid-19 testine tabi tutuldu. Tüm sonuçların negatif olduğunu belirten Çin’li yetkililer, ülkede giderek artan Covid-19 vakalarının tespit edilmesi için ellerinden geleni yapacaklarını da belirtti.
Kuzeyin Soğuğu
Rusya ve bölgedeki bir takım ülkeler ise kısıtlamalar, testler ile atlatılması pek de mümkün olmayan bir takım zorlayıcı süreçlerden geçiyor.
- Rusya, Covid-19 konusunda tarihinin en kötü dönemini yaşıyor. 4. Dalga olarak anılan bu dalga ile beraber Rusya, daha önce görmediği seviyelerde vaka sayıları ve ölüm oranları ile baş başa. 19 Ekim’den beri günde 1000 ölüm ile sarsılan Rusya’da ilk izlenimler Putin yönetiminin bu süreci isabetli yönetemediği yönünde. Ekonomik sıkıntılar ve işsizlik ile baş eden Rusya’da geçtiğimiz hafta gerçekleştirilen anketlere göre halkın yarısı Covid-19 salgınından korkmuyor. Yine halkın yarısı salgınla mücadelede ön safta olan mesleklere aşı zorunluluğu/imkânı getirilmesinden yana fakat kendileri aşı konusunda çekimser. Uzmanlar, Rusya’nın bu düzlükten sert önlemler olmadan çıkmasının zor olduğu görüşünde.
- Ukrayna da benzer bir süreçten geçiyor. Covid-19 vakalarının giderek arttığı ülkede hükûmet geçtiğimiz hafta başkent Kiev’e özel bir takım kısıtlamalar getirdi. Avrupa’nın birçok kentinde ve ülkemizde de uygulanan bu kısıtlamalara göre halk artık bazı mekânlara aşı kartlarını veya yakın tarihte aldıkları negatif sonuçlu testi göstermeden giremeyecek. Bu mekânlar arasında restoranlar, eğlence merkezleri ve AVM’ler bulunuyor.