Avrupa’da İki Seçim ve Musk’ın Twitter Hamlesi

7 Nisan 2022 haftasından herkese merhaba!

Bu hafta Ukrayna gündemini bir süreliğine kenara alıyoruz ve Avrupa’da aynı gün gerçekleşen iki önemli seçimi, Macaristan ile Sırbistan genel seçimlerini ve Musk’ın Twitter hamlesini inceliyoruz. Havaların da güzelleştiği bir bahar haftasını geride bırakırken herkese keyifli okumalar dileriz!

-dogac

DÜNYADAN GELİŞMELER                                

3 Nisan 2022: Bir Pazar İki Seçim
Doğaç Özen

Geçtiğimiz hafta Rusya – Ukrayna savaşına dair gündemin gölgesinde iki Avrupa ülkesinde genel seçim gerçekleşti. İki seçimde de iktidar ortakları iktidarlarını korumayı başarırken, iki ülkenin de Rusya’ya karşı daha ılımlı yaklaşıyor olmaları seçimleri uluslararası kamuoyunda son derece önemli bir yere koymuşa benziyor.

Peki bu seçimlerde neler oldu ve bu sonuçlara dair kısa vadeli öngörüler neler?

Sırbistan Seçimi
3 Nisan 2022 günü gerçekleşen Sırbistan genel seçimlerinin sonuçlarının açıklanması ile birlikte galibiyeti kesinleşen Sırp İlerleme Partisi ve Cumhurbaşkanı adayı Aleksandar Vucic göğüsledi. Popülist merkez sağ bir çizgide olan hareketin ülkede hâlihazırda önemli miktarda sempatizanı olduğu ve bu galibiyetin süreci takip edenleri pek de şaşırtmadığı belirtiliyor. Partisinden tam %15 daha fazla oy alarak %60 gibi güçlü bir oran ile görevinin devamını garantiye alan Vucic’in partisi ise %43 oy alarak parlamentoda çoğunluğu sağlasa da beklenilenden zayıf bir performans sergiledi.

Avrupa Birliği üyesi olmayan ve yakın tarihinde NATO ile girdikleri sıcak çatışma sebebiyle Rusya ile yakın ilişkileri bulunan Sırbistan’ın uluslararası arenada çizdiği rota pek de değişeceğe benzemiyor. Fakat bazı muhalif kesimler sonuçların beklenildiği gibi olduğunu, kendi oy oranlarının arttığını ve iktidar mücadelesine devam edeceklerini belirtiyor.

Macaristan Seçimi ve Önemi
Sırbistan seçimlerine göre biraz daha heyecanlı geçen ve görece daha yoğun ilgiyle takip edilen bir diğer seçim ise 2022 Macaristan Genel Seçimleri oldu. Viktor Orban’ın dördüncü kez seçilmeyi hedeflediği seçimlerde Macaristan halkı kendisine bu fırsatı tanıdı ve aynı zamanda Orban’ın partisi Fidesz, %54 oy oranı ile meclisin 2/3’lük çoğunluğunu elde etmeyi başardı.

Macaristan, Avrupa Birliği üyesi bir ülke olmasına rağmen son yıllarda tecrübe ettiği anti-demokratik ve muhafazakâr dalgalar ile uluslararası gündemi yoğun olarak meşgul eden bir ülke. Her ne kadar bu konularda Macaristan’a bir nebze eşlik eden başta Polonya olmak üzere başka AB ülkeleri olsa da, devam eden Ukrayna savaşı Orban’a duyulan negatif hislerin pekişmesine sebep oldu. Bu durumun sebebi ise basit: 8 Nisan 2022 itibarıyla Orban’ın Macaristan’ı Putin’in Rusya’sına ılımlı yaklaşan tek AB ülkesi. Uzmanların “Putin’in Truva Atı” olarak tabir ettiği hükûmetin ezici bir çoğunluk ile tekrar seçimi kazanmasının başta AB olmak üzere uluslararası liberal aktörlerde nasıl bir etki yaratacağı merakla bekleniyor.

Seçimin bir diğer önemli sonucu ise yeni kurulan reformist sağ “Anavatanımız” partisinin %6 oy alması olarak not düşülebilir. LGBT hakları, göçmenlerin statüsü ve AB politikaları gibi konuda son derece radikal bir çizgi izleyen partinin meclise önemli miktarda oy alarak Macaristan Meclisinde yedi milletvekili ile temsil edilmesinin önemli sonuçları olacaktır.

Öngörülen Sonuçlar
Uzmanlar, bu gelişmelerin neticesinde bir takım sonuçlar bekliyor:

• Orban, Batı ile Yakınlaşacaktır: Orban’ın dördüncü seçim zaferinden sonra ülkeyi öngörülebilir bir süre daha yönetecek olması özellikle Almanya olmak üzere Macaristan’da büyük yatırımları olan ülkelerin dikkatini çekmişe benziyor. Görece uygun işçi ücretleri ve kalifiye eleman bolluğu ile AB içi sanayi yatırımcılarının tercihi olan Macaristan’ın sistemden kopmayacağı, Orban’ın dışarıya daha ılımlı olması bekleniyor. Macaristan iç siyaseti ve kurumların erozyonu gibi konular ise şimdilik belirsizliğini koruyor.

• Türkiye Muhalefeti Macaristan’ı Konuşuyor: Muhalif sosyal medya kullanıcıları ve online haber platformları ise Macaristan seçimleri ile son derece yakından ilgileniyor. Seçimlere benzer bir ittifak yapısı ile giden Macaristan’da muhalefetin aldığı bu tarihi yenilgi, Türkiye muhaliflerinin 2023 seçimlerine dair endişelerini dile getirmesine yol açtı. Daha endişeli kullanıcılar rehavete kapılmanın yaratabileceği sorunlardan söz ederken, iki ülkeyi birbirine benzetmenin hata olduğunun altını çizen sosyal medya kullanıcıları ise Macaristan’da ekonomik kriz olmadığının altını çizdi.

GELİŞMELER                               

Musk’ın anketinin anlamı sonunda belli oldu!

Bir süredir Twitter uygulaması ve yönetimine dair endişelerini dile getiren Tesla CEO’su Elon Musk’ın geçtiğimiz hafta yine Twitter’dan açtığı anketin sebebi bu hafta belli oldu. Musk’ın:

“İfade özgürlüğü her demokrasi için olmazsa olmaz bir unsurdur.

Twitter’ın bu prensiplere koşulsuzca bağlı olduğuna inanıyor musunuz?

Bu anketin sonuçları önemli olacaktır. Lütfen dikkatli oy kullanın“

ifadeleri ile birlikte açtığı Evet/Hayır anketinin sonuçları %70 Hayır (Twitter ifade özgürlüğüne koşulsuzca bağlı değil) olarak şekillendi. Kamuoyu Musk’ın bu anket sonucunda aksiyon alıp almayacağı veya alacaksa ne yapacağı üzerine düşünürken Musk, Twitter’ın tam %9,2’sini üç milyar dolara satın aldı. Haberin yayılması ile birlikte hisseleri %26 değer kazanan Twitter’ın Musk’ın yönetime dahil olması ile birlikte nasıl bir değişime uğrayacağı merak konusu fakat gelişmeler Musk’ın kişiliği ile birleştiğinde Twitter’ı kârlı ve ilgi çekici günlerin beklediği söylenebilir.