9 Haziran’dan herkese merhaba! Novus ekibi olarak bilginin demokratikleşmesi, kurumlar ve bireyler arasındaki bilgi asimetrisinin azalması için çabalıyoruz. Tabii bunlar büyük ve süslü cümleler. Bu cümleleri taşıyabilmek için sabah akşam çalıştığımızı bilmenizi isteriz.
Bilgilendirme: Dün sabah saatlerinde Novus Daily Press bülteni e-posta kutunuza düşmedi ve dolayısıyla Daily Podcast yayına girmedi. Dün akşam saatlerinde yaşadığımız bir kriz sebebiyle yayına ara vermek durumunda kaldık. Tüm okurlarımızdan özür dileriz, sizleri seviyoruz.
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, aşılamanın yarın itibarıyla 45 yaşa düşeceğini aktardı. Bakan Koca, hafta başında 4,2 milyon BioNTech aşısının da geleceğini duyurdu.
- Ayrıca: Tedbirlerle ilgili soruya ise Koca, “Tedbirlerin gevşetilmesi hazirandan sonra değerlendirilir” şeklinde yanıt verdi.
HaberTürk Muhabiri Esra Nehir’in haberine göre, Kanal İstanbul’un temeli 26 Haziran’da atılacak. Projenin yedi yıl sürmesi öngörülüyor. altı köprüden ilkinin temel atma törenine Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın katılması bekleniyor.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, partisinin grup toplantısında muhalefet liderlerine seslenerek, “Şimdi bakıyorsunuz sözde siyasi parti genel başkanı olarak konuşanlara neymiş millet açmış. Biz ne gerekiyorsa bütün imkânlarımızı seferber ederek yapıyoruz. Aç olarak dolaşanları buyurun siz de doyuruverin.” demecini verdi.
- Müsilaj: Marmara Denizi’nin tamamını Koruma Alanı ilan ettiklerini aktaran Erdoğan, “Müsilaj meselesine kalıcı çözüm getirme hususundaki yol haritamızı içeren Stratejik Planımızı da üç ay içerisinde inşallah tamamlıyoruz” sözlerini kaydetti.
Türkiye İşçi Partisi İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, kendisini hedef gösterip tutuklanmasını isteyen MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli hakkında suç duyurusunda bulundu.
- Gerisi: Bahçeli, partisinin dünkü grup toplantısında, Şık’ın “Bu devlet katil, bu devleti yıkmamız gerekiyor, evet, Türkiye Cumhuriyeti devleti bir katil devlettir” sözlerine itafen “HDP’lilerin fütursuzluğundan cesaret alan bu suçlu bilmelidir ki; Türkiye Cumhuriyeti katil olsaydı bugün bulunduğun yer TBMM değil mezarlık olurdu.” demecini vermişti.
Uluslararası polis teşkilatı Interpol, Türkiye’nin Can Dündar hakkında önceki kırmızı bülten talebinin geri çevrildiğini, bugün itibarıyla da yeni başvuru gelmediğini bildirdi.
- Gerisi: İstanbul 14. Ağır Ceza Mahkemesi, Can Dündar hakkında “silahlı terör örgütüne üye olmaksızın bilerek ve isteyerek yardım etmek” suçundan ayrılan dosyası kapsamında, tutuklamaya yönelik yakalama ve kırmızı bülten çıkarılması kararını vermişti.
DÜNYADAN GELİŞMELER
Rusya, Ukrayna’yı Avrupa Futbol Şampiyonası için hazırladığı forma nedeniyle UEFA’ya şikayet etti. Gerekçe ise forma ile “siyasi mesajlar” verilmesi ve bunun UEFA’nın temel prensiplerine aykırı olması.
- Gerisi: Ukrayna Futbol Federasyonu, milli takımın yeni resmi formalarını duyurdu. Formanın tasarımında kullanılan Ukrayna haritasında Kırım’a da yer verilmesi Rusya Dışişleri Bakanlığı tarafından tepkiyle karşılanmıştı.
El Salvador, Bitcoin’i resmi para birimi ilan eden ilk ülke oldu.
- Detay: El Salvador Devlet Başkanı Nayib Bukele’nin teklifiyle hazırlanan ve Kongresi’nin onayladığı yasa, 90 gün içinde yürürlüğe girecek. Yeni kanunla bitcoin El Salvador’da ABD doları gibi resmi para birimi olacak. Ülkede tüm iş yerleri bitcoin ile yapılan ödemeleri kabul edecek.
The Economist’in en yaşanabilir şehirler listesinde bu yıl Yeni Zelanda’nın Auckland şehri, Viyana’yı geride bıraktı ve zirveye ulaştı. 10 şehirlik listede Yeni Zelanda, Avustralya ve Japonya’dan şehirler ilk sıraları doldurdu. Listenin tamamı için sizleri buraya alalım.
ABD Başkanı Joe Biden, ilk yurtdışı ziyaretini bugün Birleşik Krallık’a yapacak. Cornwall’da G7 Zirvesine katılacak olan Biden, 16 Haziran’da ise Cenevre’de Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşecek. ABD Başkanı sekiz günlük maratonun ardından ülkesine dönecek.
AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Covid-19 aşıları üzerindeki fikri mülkiyet haklarının korunması gerektiğini, gönüllü iş birliğinin sağlanamaması halinde zorunlu lisanslamanın meşru bir araç olabileceğini söyledi.
- Odaklı yazı: Dilerseniz Alican Çalışkan’ın kaleminden Aşıda fikri mülkiyet çıkmazı isimli yazımıza göz atabilirsiniz.
PSİKOLOJİ
Kahramanın Sonsuz Yolculuğu
Muzaffer Gökçe
Tercih edilir olmayı ve daha fazla tüketilecek ürünler ortaya koymayı amaçlayan sahadaki uzmanlar geçmişten bugüne dek işin mutfağındaki farklı kuramcıların ortaya sürdüğü fikirlerden beslenmektedir. Bu kuramcıların en önemlilerinden biri de analitik psikolojinin kurucusu ve belki de Freud’dan sonra psikoloji alanının en popüler karakteri olan Carl Gustave Jung’dur.
Jung’un analitik psikolojisi, kişilik üzerine ortaya konmuş en sıra dışı teori olabilir. Kişilik işleyişi hakkında sayısız fikir vermesine rağmen karmaşık, ezoterik ve birçok açıdan belirsizdir. Bu durumun önemli bir sebebi Jung’un bir dizi farklı disiplinden geniş çapta etkilenmesi ve çalışmalarında psikoloji, tıp, edebiyat, fizik, kimya, biyoloji, arkeoloji, felsefe, teoloji, mitoloji, tarih, antropoloji, simya ve astroloji gibi birçok farklı alandan beslenmesidir.
Kolektif Bilinçdışı ve Arketipler
Marka imajı, ikna teknikleri ve tüketici davranışları gibi bağlamlarda Jung, literatüre kazandırdığı çok önemli bir terimle anılmakta: kolektif bilinçdışı. Kolektif bilinçdışı, analitik psikoloji kuramının birçok açıdan belirsiz olma ve zihnin işleyişi konusunda sayısız fikir verme gibi özelliklerini bünyesinde barındırmaktadır. Jung, kolektif bilinçdışı ve buna bağlı olarak düşünülebilecek “arketip” kavramı ile edebiyattan sinemaya, iş dünyasından ruh sağlığına pek çok farklı alanda etki yaratmış ve bu alanlarda uygulanacak teknikler için kaynak oluşturmuştur.
Jung, kavramsal ortaya çıkışı Platon’a kadar uzanan arketiplerin durağan veya sabit olmadığını ve herhangi bir zamanda örtüşebilen veya birleşebilen sayısız arketip olduğunu öne sürer. “Kahraman” arketipi de kolektif bilinçdışımızla bağlantılı bu sayısız arketipten yalnızca biridir. Bu kuramın işlevsel boyutu düşünüldüğünde kahraman arketipini çıkış noktası kabul eden ve reklamdan edebiyata farklı alanlarda kullanılan önemli bir teknik karşımıza çıkar: “Kahramanın Sonsuz Yolculuğu”
Kahramanın Sonsuz Yolculuğu
Evrensel olarak mitlerde, masallarda, rüyalarda ve filmlerde bulunan aşamaların ortak yapısal unsurları vardır. Joseph Campbell bu unsurları on iki aşamada incelediği bir teknikten bahseder: kahramanın sonsuz yolculuğu.
Kahramanın Yolculuğu, sonsuz çeşitlilikteki aşamaların şekil ve ilerleme potansiyeline sahip esnek ve uyarlanabilir bir model üzerine kuruludur. Yolculuğun Aşamaları, bireysel öykünün ihtiyaçlarına bağlı olarak önlenebilir, tekrarlanabilir veya değiştirilebilir. Bu yolculukta kahraman, bir sorunu çözmek veya bir hedefe ulaşmak için fiziksel, aktif bir rol alır. Ancak kahramanın yolculuğu, fiziksel olduğu kadar duygusal veya psikolojik bir yolculuk olması yönüyle de önemlidir. Kahramanın bu yolculuktaki eylemleri ve kararları, hikâye boyunca deneyimlediği gelişim aşamalarını ortaya çıkarır ve kişiliğini şekillendirir. Aşamaları Monomit kuramına göre sıradan dünyada hikâyesine başlayan kahramanımız öncelikle bir macera çağrısı ile karşılaşır. Bu çağrı onun gözünü korkutur ve her hikâyede farklılık gösterebilecek kendi özel durumundan dolayı çağrıyı reddeder. Sonrasında işin içine dâhil olan akıl hocası ile tanışır ve ondan aldığı mentorluk desteği ile eşiği geçer ve maceraya atılır. Bundan sonraki aşamalarda çeşitli testlerle karşılaşması, müttefikler ve düşmanlar edinmesi, tehlike içine atılarak bir çile sürecine girmesinin ardından ödüllendirilmesi gerçekleşir. Hikâyenin sonunda kahramanın sıradan dünyaya geri dönüş ve farkındalık oluşturarak hayatını değiştirmesi ve eskisi gibi olmayışı yer alır.
Bütün bunlar mit gibi ilkel zaman eserlerinden günümüz sinemasına kadar pek çok farklı alandaki çalışmaları incelediğimizde karşımıza çıkabilecek temel şemanın ana hatlarıdır. Bu tekniği markalar da aynı şekilde kolektif bilinçdışımız üzerinden tüketim alışkanlıklarımızı kontrol etmek için bir ikna tekniği olarak iletişim stratejilerinde, özellikle de reklamlarında, kullanırlar.
Bunlara ek olarak antikahraman karakterlerin popülerleşmesi bu konunun gidişatına da etki etmektedir. Jung’un durağan veya sabit olmadığını özellikle vurguladığı arketip kavramı düşünüldüğünde bunu kahraman arketipinin antikahraman arketipine evrilmesi şeklinde yorumlayabiliriz. Bu durumda monomit diyagramı için de yeni bir isim koymak mümkün: antikahramanın sonsuz yolculuğu.
