3 Kasım’dan herkese merhaba! 23 seneden sonra Hollanda’da ilk kez deniz aygırı görüldü. Freya ismi verilen dişi deniz aygırı donanma üssünde, denizaltının üzerinde yatarken bulundu. Deniz aygırları normalde Hollanda’nın yüzlerce kilometre kuzeyinde, kutup bölgelerinde yaşıyor.
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın sağlık durumuyla ilgili sosyal medyada yapılan tartışmaların ardından, Saray’dan art arda paylaşımlar geldi. İptal edilen AK Parti grup toplanısında konuşma yapmayan Erdoğan, TÜGVA organizasyonuna video mesaj gönderdi.
- Ancak: Reuters’a açıklama yapan saray kaynakları da, “Programlarına Ankara’da devam edecek.” dedi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın 3 Kasım 2021 programı kapsamında bazı ülkelerin büyükelçilerini kabul edeceğini belirtelim.
- Ayrıca: Beştepe’den Erdoğan’ın sağlık durumu ile ilgili resmi açıklama yapılmadı. Ancak, Erdoğan’ın en yakınındaki iki isimden art arda mesaj geldi. İletişim Başkanı Fahrettin Altun, “Dosta güven, düşmana korku” mesajıyla Erdoğan’ın yürüdüğü anlara dair bir video yayımladı.
TÜİK’in geçtiğimiz ekime ilişkin tüketici ve üretici fiyat endeksleri yayımlandı.
- Buna göre tüketici fiyat endeksi önceki yılın aynı dönemine göre %19,89 arttı. Aylık bazda artış %2,39 olarak kaydedildi. Ekimde üretici enflasyonu ise yıllık %46,31 oldu. Böylelikle yıllık üretici enflasyonunda Haziran 2002’den bu yana en yüksek seviye izlendi.
- Ayrıca: CHP lideri Kemal Kılıçdaroğlu, TÜİK’in açıkladığı enflasyon verilerinin ardından Twitter paylaşımında “Halk çarşı pazarda gerçeği net görüyor. Gerçek enflasyon %40’ın üzerinde.” ifadelerini kullandı. Enflasyon Araştırma Grubu, yıllık enflasyonu %49,87 hesapladığını duyurmuştu.
Diken’den Ayşegül Kasap’ın haberine göre, İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı Eyüp Aksu’nun Toplu Ulaşım Hizmetleri Kalitesi Değerlendirme Sistemi’nde değişiklik için İBB’ye açtığı davada, “taciz suçu işleyen şoförlerin taksicilik yapmasının engellenmesi” maddesinin kaldırılması isteniyor.
- Gerisi: Eyüp Aksu 2019’da İBB’ye gelen yaklaşık 1500 taciz ve darp şikayeti için “Günde 1,4 milyon yolcu taşıyoruz. Toplu taşımayla kıyaslandığında şikayet oranları asgari oranda olan bir meslek grubuyuz.” demişti.
DÜNYADAN GELİŞMELER
ABD’nin Virginia eyaletinde yapılan valilik seçimini Cumhuriyetçi Parti’nin adayı Glenn Youngkin kazandı. Demokrat aday Terry McAuliffe %48 oy alırken Youngkin %51 ile seçimlerin kazananı oldu.
- Önemi: Bu sonuç önümüzdeki yıl ABD’de yapılacak Kongre ara seçimleri açısından da önemli bir gösterge olma özelliği taşıyor.
- Ayrıca: Associated Press haber ajansının anketine göre, Virginia seçmenleri oy verirken birinci sırada ekonomi, ikinci sırada salgın yönetimi, üçüncü sırada da adayların eğitim konusundaki vaatlerini göz önüne aldı.
Çekya’da merkez ve merkez sağ partiler bir koalisyon hükûmeti kurma ve uygulayacağı ana politikalar konusunda anlaşmaya vardı. Ülkenin yeni başbakanı olması beklenen Demokratik Yurttaşlık Partisi Genel Başkanı Petr Fiala, 12 saatten biraz uzun süren görüşmenin ardından partilerin hükümet rollerini bölüşme konusunda anlaşmaya vardığını ifade etti.
- Şimdi ne olacak? Beş partilik koalisyon, parlamentonun alt meclisindeki 200 koltuktan 108’ine sahip olacak ve mevcut başbakan Andrej Babis’i iktidardan edecek. Sağ koalisyonu anlaşmaları nispeten hızlı kapatsa da hükûmeti onaylayacak kilit oyuncu Cumhurbaşkanı Miloš Zeman’ın 10 Ekim’den bu yana hastanede yattığını ve durumu hakkında neredeyse hiçbir bilgi verilmediğini belirtmekte fayda var.
BM ve Etiyopya İnsan Hakları Komisyonu’nun araştırmalarına göre, Etiyopya’nın kuzeyinde ordu ve Tigray Halk Kurtuluş Cephesi (TPLF) arasındaki çatışmalarda cinayet ve işkence gibi ağır insan hakları ihlalleri yaşandı.
- Neler oluyor? Addis Ababa hükûmeti ülkede dün olağanüstü hâl ilan etmişti. Ayrıca etnik temelli şiddete dair “rahatsız edici kanıtlar” olduğunu söyleyen BM yetkilisi, “soykırımdan bahsetmek için yeterli kanıt bulunmadığını” ifade etti.
- Odaklı yazı: Dilerseniz Politika bültenimizin editörü Doğaç Özen’in kaleminden “Etiyopya’da Neler Oluyor?” isimli yazımıza göz atabilirsiniz.
TEKNOLOJİ
Yeni Bir Yöneticimiz Var: Yazılımlar
Çağla Bayrak
Milyonlarca çalışan yıl içerisinde yöneticileriyle birçok performans görüşmesine giriyor, hedeflerini belirliyor, sonunda da yöneticisinin gözlemlerinin büyük önem taşıdığı bir değerlendirmeye tabi tutuluyor. Fakat neredeyse son bir yıldır milyonlarca çalışan yöneticilerinin gözünden uzak ve evden çalışmaya başladı; yöneticiler/şirketler çalışanlarını iş yerlerinde gözlemleme olanağını kaybetti.
Bununla birlikte, birçok şirket yazılımlara ve yapay zekâ tabanlı teknolojik çözümlere yatırım yapmaya başladı. Bu yazılımlar çalışanların mail hareketlerini takip etmekten tutun da gün içerisinde ziyaret ettiği siteleri kaydetmek, kimlerle daha çok etkileşim içerisinde olduğunu izlemek ya da kameralar aracılığıyla belirli aralıklarla görüntü alabilmek gibi bir birçok işlemi yapabiliyor ve bazıları bunu bir adım daha öteye götürerek bu işlemleri yorumlayarak çalışan performans skoru gibi değerlendirmeler de oluşturuyor.
Peki şirketler bu yazılımlarla neyi hedefliyorlar?
Pandemi öncesi dönemde birçok şirkette tamamen ya da kısmi uzaktan çalışma, yöneticilerin çalışanları üzerinde kontrolünü kaybedeceği ya da çalışan verimliliklerinin düşeceği gibi endişelerle çok da sıcak bakılmayan bir çalışma yöntemiydi. Fakat pandemiyle birlikte uzaktan çalışma normalleşti ve araştırmalar bu çalışma şeklinin kalıcı olacağını söylüyor. Böyle bir durumda da biraz önce bahsettiğim endişeleri olan ya da çalışanlarıyla aralarında oluşan fiziksel boşluğu kapatmak isteyen firmalar çeşitli teknolojik çözümlerle bu boşluğu kapatmaya çalışıyor.
Şirketler bu çözümleri, gerektiğinde onlara tavsiyelerde bulunarak çalışanların hem verimliliğini hem de motivasyonlarını artırmak, şirketlerin gelecekteki liderlerini seçebilmek, yıllık çalışan değerlendirmelerini yapabilmek ya da kimi işten çıkarmaları gerektiğine karar vermek için kullanabilirler.
Tam bu noktada aklımıza “Bu yazılımlar her çalışma tipinde doğru bir değerlendirme yapabilir mi?”, “Çalışanların kişisel verilerine ve hayatlarına bu derece müdahale etmek ne kadar doğru?” ya da ” Çalışanları bu şekilde takip etmek gerçekten de motivasyon artırıcı mı?” gibi sorular gelebilir. Bu sorulara henüz net yanıtlar olmasa da uygulamalara baktığımızda hem olumlu hem de olumsuz tarafları destekleyen örneklerle karşılaşabiliyoruz.
Her çalışma tipine uygun mu diye bakarsak, araştırmalar tekrar eden görevler yapan (çağrı merkezi çalışanları gibi) kişileri takip etmek için bu izleme sistemlerinin doğru sonuçlar verebileceğini fakat yaratıcı işlere yönelik çalışmalarda mail takip etme, klavye izleme gibi uygulamaların çok doğru sonuçlar elde edemeyeceği yönünde. Çalışanlarda nasıl etkileri olur konusunda ise birkaç örnek vermek istiyorum.
Örneğin Amazon depolarında, çalışanların fiziksel hareketlerini ve performanslarını takip etmek amacıyla kol bantları kullanılmaya başlanmış ve bir çalışan, verdiği röportajda bir süre sonra kendini robot gibi hissetmeye başladığından ve tuvalete gitmeye bile zaman bulamadığından bahsediyor. Diğer bir örnekse yine kol bantlarının kullanımıyla ilgili fakat bu defa amaç çalışanların iş performansını takip etmek yerine mental durumlarını takip etmek. Kol bandı basitçe iki tuştan oluşuyor ve çalışanlardan beklenen şey, o anki modlarına göre tuşlara basmaları ve durumlarını bildirmeleri. Firmanın açıklamalarına göre başta anonim olarak başlanan bu uygulama, çalışanlar tarafından sevilip bilgilerini açıkça paylaştıkları bir uygulamaya dönüşmüş.
Son olarak da etik kısmına değinmek istiyorum. Konuya dair yapılan kritiklerde uzmanlar bu gibi bir teftişin uzun dönemde güvenilirliğe ve manevi değerlere zarar verebileceğini söylüyorlar. Çalışan hakları savunucuları ise kişisel bilgilerin paylaşılmasının yönetici ve çalışan arasında büyük bir dengesizlik yaratacağını; çalışanların çalışma motivasyonlarını artırmanın onlara güvenilir bir çalışma ortamı yaratarak da sağlanabileceğini savunuyorlar. Uzaktan çalışmanın kalıcı olacağının sinyallerinin geldiğini düşünürsek bu yeni çalışma düzeninin etik ve hukuksal düzenlemelerinin yapılması da kaçınılmaz olacaktır.
