Leonardo Del Vecchio, İtalyan Alplerinin eteklerinde kurulu 4 bin nüfuslu Agordo kasabasında optik endüstrisine parça üretmeye başladığında takvimler 1961’i gösteriyordu. Geçtiğimiz 60 yılda Del Vecchio’nun ilmek ilmek işlediği şirket; bir çift vida, plastik bir çerçeve ve camlardan oluşan basit bir ürünle küresel bir tekel yarattı. 2014’te 28 milyar dolarlık küresel gözlük endüstrisindeki markaların %80’ini kontrol eden şirket, iki yıl önce dünyanın en büyük lens üreticisi Essilor ile 48 milyar avroluk bir birleşme yaptı. Bu birleşmeden ortaya, pazardaki mal ve hizmetin kontrolünü sağlayan, fiyatları küresel olarak manipüle edebilen Franko-İtalyan EssilorLuxottica çıktı.
- Nedir? Göz boyayan binlerce modelin ve sürüyle tasarımcının rekabet ettiği bir pazarın fiyatları düşüreceğini sanıyorsanız kesinlikle yanılıyorsunuz. Prada, Channel, Versace, Tiffany gibi markaları müşteri portföyünde bulunduran Luxottica, eş zamanlı olarak LensCrafter, Pearl Vision, Sunglass Hut ve glasses.com gibi fiziksel veya dijital optik perakendecileri de bünyesinde bulunduruyor. Taktığınız gözlük ister medikal bir araç ister asortik bir parça olsun, yüksek ihtimalle bir Luxottica ürünü kullanıyorsunuz.
- Yükseliş: 1988’de Giorgio Armani lisans anlaşmasıyla başlayan hikâye 1990’da Vogue Eyewear, 1995’te LensCrafters, 1999’da Ray-Ban ve 2001’de Sunglass Hut satın almalarıyla devam etti. Bu süreçte moda evleriyle imzalanan lisans anlaşmaları Luxottica’nın gücüne güç kattı. Şirket 2000’lerde hem üretici hem de perakendeci olarak Asya’dan Amerika’ya tüm küresel pazarlarda egemenlik kurmaya başlamıştı…
- Fetih: Luxottica, gözlük perakendesi Sunglass Hut’u bünyesine katar katmaz Kaliforniya merkezli gözlük markası Oakley’e, toptan satış fiyatlarını düşürmesi gerektiğini deklare etti. Aksi hâlde siparişler düşecek ve küresel perakendeci, Luxottica markalarına daha fazla yer açacaktı. Spor ve performansla özdeşlesen ikonik marka, mücadele etmeye kararlıydı. Oakley, Franko-İtalyan devinin politikalarıyla tam altı yıl savaştı. Tabii savaş süresince şirketin hisse değerleri üçte birden fazla değer kaybetti. Nihayetinde Oakley, 2,1 milyar dolar karşılığında Luxottica’nın oldu.
- Egemenlik: Luxottica ve Essilor’un birleşme kararı fiyatları küresel olarak manipüle edebilen bir canavar yarattı. Optik pazarında rekabeti ortadan kaldıran şirket, optikle alakalı sigorta işlerine de el attı. Gerçek şu ki, Luxottica bünyesinde faaliyet gösteren pazar liderleri VSP ve EyeMed’in sigorta planları, kısmen her biri şirkete bağlı markaların satışlarını teşvik etmek için tasarlanmış indirim programlarıdır…
- Komisyon: Avrupa Komisyonu, EssilorLuxottica’nın 7,2 milyar avroluk Hollanda merkezli optik grup GrandVision satın almasıyla ilgili soruşturma başlatmıştı. AB’nin endişesi ise söz konusu satın almanın sektördeki tüketiciler için seçim şansını azaltacak olması ve fiyatların yukarı yönlü hareketi…