Rekabet Kurumu, Google’a yönelik yürütmüş olduğu soruşturmayı sonuca bağladı. Soruşturma sonucunda Google’ın genel arama hizmetleri pazarlarında hakim durumda ve ilgili pazarlardaki davranışlarının rekabeti bozucu olduğuna karar verildi ve şirkete 196 milyon lira ceza kesildi.
Ne olmuştu?
Son yıllarda Google’ın dünyadaki rekabet otoriteleriyle başı oldukça dertte. Avrupa Komisyonu Google’a karşı üç adet soruşturma yürütmüştü. Soruşturmaların konularını Google’ın genel arama motoru, genel arama motorundaki çevrim içi alışveriş ve reklamcılık ve Android işletim sistemi pazarlarındaki faaliyetleri oluşturmaktaydı. Bu faaliyetler, rekabet kurallarına aykırı bulunmuştu ve Avrupa Komisyonu Google’a toplamda 2018’e kadarki süreçte 9 milyar avroya yakın para cezası kesmişti.
Avrupa Komisyonu: hâlihazırda Google’ın FitBit’i satın almasını da detaylıca incelemekte. Satın almaya yönelik kararını ise 9 Aralık’ta açıklayacak. Bu kararlara getirilen eleştirilerden biri de Avrupa Birliği’nin ABD merkezli teknoloji şirketlerine sopa göstermesi olduğu o dönem konuşulmuştu. Fakat durumun pek de politik gözükmediğinden önceki sayılarda söz etmiştim. Zira ABD Adalet Bakanlığı’nın mahkemeye sunduğu dava dilekçesi de benzer iddialar içeriyordu. Google’ın faaliyetleri artık endişe vericiydi…
Türkiye’de durum ne?
Rekabet Kurumu da Google’ın faaliyetlerini Rekabetin Korunması Hakkında Kanun uyarınca inceledi ve Avrupa Komisyonu’yla aynı sonuçlara ulaştı. 2017’de açılan ilk soruşturmada Google’ın mobil işletim sistemi Android ve mobil uygulama ve hizmetlerin sunulurken cihaz üreticileriyle yaptığı sözleşmelerin Kanuna aykırı olduğuna karar verdi ve Google’a 93 milyon lira ceza kesti. Cezanın yanında Google’a birtakım yükümlülükler de getirmişti. O dönem Google’ın Türkiye’den çıkacağı iddia edilmişti ama Google gitmeyeceğini ve kanunlara uyacağını açıklamıştı. Bununla birlikte Google’ın yükümlülüklere uymaması nedeniyle Rekabet Kurumu iki defa daha ceza kesti. 2019’da Rekabet Kurumu tarafından Google’a iki ayrı soruşturma açıldı. İlki, genel arama hizmetlerine uyguladığı algoritma ve reklam faaliyetlerine yönelikti. İkincisi ise genel arama motorundaki tekel gücüyle çevrim içi alışveriş pazarındaki rakiplerinin faaliyetlerini zorlaştırması konu alıyordu. İkinci soruşturma neticesinde Google’a 2020 Şubat ayında 98 milyon lira ceza ve yükümlülükler getirildi. Açılan ilk soruşturma 13 Kasım’da sonlandı ve Google’a 196 milyon lira ceza kesildi ve yine bazı yükümlülükler getirildi.
Ne olacak?
Avrupa Komisyonu’nun açtığı yolda şu anlık Türkiye de üçte üç yaptı. Ancak gerekçeli karar yayımlandığı zaman Rekabet Kurumu’nun analizlerine ulaşabileceğiz. Google’ın da kararı yargıya taşıma hakkı var. Ancak Google’ın karardaki yükümlülüklere uyması gerekiyor. Uyulmaması durumunda Rekabet Kurumu şirketin cirosu üzerinden uyulmayan gün kadar ceza kesebilme hakkına sahip. Hiç kuşkusuz bu soruşturmalar teknoloji devlerinin ve yenilikçi market yapılarının akıbeti ve gelişimi için büyük önem teşkil edecek.
