Apple’ın yeni telefonlarla birlikte şarj adaptörü ve kulaklık vermemesi gerçekten çevreci mi yoksa kârlılığı arttırmak için kullanılan bir taktik mi?
13 Ekim tarihli etkinliğinde yeni nesil telefonları iPhone 12’yi tanıtan Apple, artık cihazların yanında ücretsiz kulaklık ve güç adaptörü göndermeyecek. Apple Park otoriteleri, bir süredir kablosuz kulaklıkları AirPods’la da güç adaptörü göndermeyi bırakmıştı. Bundan böyle paketlerde, iPhone veya AirPods haricinde sadece bir ucu Apple ürünlerine girebilen (Lightning) diğer ucu da yeni nesil evrensel bağlayıcı (USB-C) olan bir kablo verecek.
Bu adımla:
Müşterilerin mevcut adaptör ve kulaklıklarını kullanmasına teşvik edecek Cupertino merkezli şirketin oyun planı, elektronik atıkların azalmasına katkı sağlamak. Şirketin çevre politikalarından sorumlu başkan yardımcısı Lisa Jackson’a göre müşterilerin elinde 700 milyondan fazla kablolu kulaklık ve 2 milyardan fazla da Apple güç adaptörü var.. Bunun üzerine kablosuz kulaklıklar ve üçüncü taraflarca satılan milyarlarca parça da eklendiğinde her iPhone 12 kullanıcısına yeni destek ürünleri göndermenin israfa sebep olacağı görünüyor. Ayrıca Apple, daha az yer kaplayan paketleri sayesinde hacim başına %70 daha fazla telefon nakledebilecek. Tüm bu değişikliklerle şirketin karbon salınımını yılda 450 bin aracın trafikten çekilmesine eşdeğer 2 milyar ton CO2 kadar azaltması bekleniyor.
Bir adım geriden:
Şu anda kendi tesislerinde tamamen yenilenebilir enerji kullanan Apple; temmuzda yaptığı açıklamada 2030’a kadar, müşteri kullanımı dahil olmak üzere, bütün tedarik zincirinde karbon nötr olmayı hedeflediğini belirtti. 2019’da karbon ayak izini 2015’e göre %35 azaltan şirket 25 milyon ton CO2 salınımına sebep oldu. Doğrudan enerji kullanımı oldukça düşük olan Apple’ın salınımlarının %75’i imalat, %16’sı son kullanıcı ve %5’i ise nakliyattan kaynaklanıyor. Şirket yıllık sürdürülebilirlik raporlarında ürünlerin ayrı ayrı çevresel etkilerini açıklamasa da içerdikleri değerli metaller ve ağırlıkları yüzünden aslan payının telefon, bilgisayar ve tabletlerde olduğunu, kablolu kulaklık ve güç adaptörlerinin ise daha kısıtlı karbon salınımına sebep olduğu düşünülüyor.
Çekince:
Çevreci gruplar, Apple’ın kararını olumlu karşılamakla beraber iklim değişikliğiyle etkin mücadele için atılması gereken daha çok fazla adım olduğunu savunuyor. The Verge’den Justine Calma’ya göre Apple bu stratejisiyle kullanıcıları geleneksel ürünlere kıyasla daha pahalı ve çevreyi daha olumsuz etkileyen kablosuz kulaklık ve şarj aletlerine yönlendirebilir. Örneğin pil ömrü azaldığında tüm işlevini kaybeden AirPods’un raf ömrü kablolu kulaklıklara göre daha kısa. Öte yandan eski Apple güç adaptörlerinin çoğu USB-C yerine USB-A girişine sahip olduğu için müşteriler kısa vadede yeni adaptörler almak zorunda kalacaklar. Ayrıca Apple’ın gelecek Iphone modellerinde Lightning girişini USB-C veya Apple’a özel Akıllı Bağlayıcılarla değiştirmesi bekleniyor. Bu durumda iPhone 12 kutularında gönderilen kablolar tamamen işlevini yitirecek.
Sonuç:
iPhone 12 kutularına güç adaptörü ve kulaklık eklenmemesi telefon ve destekleyici parçaların satışını birbirinden ayırdığı için Avrupa Birliği’nin Döngüsel Ekonomi Eylem Planıyla uyumlu bir hamle. Fakat Apple, müşterilerine kendi markasına has kablosuz şarj ve kulaklık teknolojileri satarak bu dönüşüm sırasında kârını artırmayı amaçlıyor. Uzmanlar ise bu tür etkisi kısıtlı adımların yanı sıra elektronik sektörünün temel çevresel sorunlarını çözebilecek daha radikal değişiklikler (modüler tasarımlar, daha fazla geri dönüşüm ve yeniden kullanım stratejileri) bekliyor.
