30 Kasım sabahından herkese merhaba! Novus İş Dünyası bülteninde bu hafta Çin’in yükselen lüks pazarına ve dünyanın yükselen plastik tüketimine göz atacağız…
Keyifli okumalar!
PERAKENDE & TÜKETİCİ
Lüksün Yeni Sahibi
İrem Özbay
Çin, 2025 yılına kadar dünyanın en büyük lüks pazarı olma yolunda ilerliyor.
Yüksekten düşmek:
Dünyayı etkisi altına alan koronavirüs salgını nedeniyle küresel lüks harcamaları 2020’de dramatik bir düşüş yaşadı. Giyim, mücevherat, saat, güzellik ürün ve aksesuarlarını kapsayan kişisel lüks ürün satışlarının bu yıl 2009′dan bu yana ilk kez daralacağı belirtildi. Boston merkezli yönetim danışmanlığı şirketi Bain & Co’nun 2020 Sonbahar Lüks Raporu’na göre, satışların toplamda %23 düşerek 217 milyar avroyu bulacağı tahmin ediliyor. Danışmanlık firması, pandemiye, aşı dağıtımına ve tüketicilerin seyahate dönme istekliliğine bağlı olarak lüks pazarın gelecek yıl %10 ila %19 arasında büyüyeceğini tahmin ediyor.
Sahne senin Çin:
Tatil alışverişi sezonu ve sonrasında Bain&Co lüks satışların her bölgede farklı bir hızda hayata dönmesini bekliyor. Şirket, Çin’in son hızda toparlanmasını öngörürken, dünyanın en büyük lüks pazarları olan ABD ve Avrupa için ise durum hiç iç açıcı değil. Avrupa pandemiye bağlı olarak yeni kapanmalarla mücadele ederken, Amerika’nın durgun kalması bekleniyor. Covid-19 vakaları Avrupa ve ABD’de hala güçlü bir şekilde artıyor. ABD’deki satışların bu yıl %27 daralarak 62 milyar avroya ulaşması bekleniyor. Avrupa ise bu yıl % 36 düşüşle en büyük darbeyi alacak.
Tarihsel olarak,
Avrupa ve ABD’deki lüks pazarlar, özellikle Çinden gelen turistlerin seyahatleriyle beslenmiştir. Bu iki bölge, salgından önce alışverişlerinin üçte ikisini Paris, Londra, Roma, New York ve Los Angeles gibi turistlerin gözde noktalarında yapan zengin turistlerin yasını tutuyor. Bain&Co, Çin vatandaşı tüketicilerin sektörde zaten bilinen bir güç olduğunu ve geçen yıl lüks harcamalarının üçte birini oluşturduğunu ifade ediyor. Bu zengin tüketicilerin önümüzdeki yıllarda harcamalarının çok daha fazlasını yerel olarak yapacağı öngörülüyor. Çünkü bu tüketicilerin lüks ürünlere erişimi azalırken, iştahları azalmadı. Harcamaların yurt içine kaydığı Çin’de iç pazar büyümeye devam ediyor. Çin’in bu yıl cari döviz kurlarında %45 artışla büyüme kaydeden tek bölgesel pazar olması bekleniyor. Bain&Co’ya göre bu, bu tüketicilerin lüks harcamaların neredeyse yarısını karşılayacağı 2025 yılına kadar Çin’in lüks pazarının Avrupa ve Amerika’yı geçmesine yardımcı olacak.
Dijitalin gücü adına:
Bain&Co, Çin’deki dijital satış büyümesi ve gücüyle küresel lüks pazarının 2022’nin sonunda veya 2023’ün başlarında 2019 seviyelerine dönmesini bekliyor. Bain&Co, lüks ürünler için toplam satışta 2019’da %12 olan payın, 2020’de toplam satın alımların %23’ünü oluşturacak şekilde ikiye katlandığına işaret ediyor. Şirket, e-ticaretin 2025 yılına kadar lüks harcamalar için en büyük kanal olmasını bekliyor.
YEŞİL
Savaşın yön verdikleri: Plastik
Müge Çakan
Hâlihazırda okyanuslarda akıntıların meydana getirdiği beş büyük plastik “adacığı” var. Bu adacıkların en büyüğünde – büyük pasifik çöp alanında – 80 bin ila 100 bin ton arasında plastik olduğu tahmin ediliyor. Elbette okyanuslardaki plastik kirliliğinin su hayatına etkisi oldukça büyük. Tahminlere göre 2050 yılında sularda balıktan daha fazla plastik olacak. Peki neden plastik doğa için bu kadar büyük bir tehlike? Şimdi hep bir ağızdan “çünkü doğada kendiliğinden çözülmüyor” diye cevap verebiliriz. Fakat bu bütün plastik türevleri için doğru değil. Bazı plastik türevlerinin doğada çözünmemesinin temel sebebi sentetik polimerlerden üretilmesi. Bunlar günümüzde genellikle petrol yan sanayisinden üretilen plastikler..
Doğal polimerlerden plastik üretilemez mi?
Üretim bantlarındaki standardizasyonun öncülerinden “Müşteri istediği renk araba alabilir, siyah olduğu sürece” diyerek çağdaş üreticilerin yüzünü güldüren, Ford’un kurucusu Henry Ford, 13 Ağustos 1941’de “Soybean Car” ismini verdiği bir araba prototipi görücüye çıkardı. Adının da biraz ele verdiği üzere bu arabanın plastik panelleri o dönemde ABD’de oldukça fazla üretilen doğal soya fasulyesi ve mısır yağlarından elde edilmişti. Geriye baktığımızda bunun harika bir buluş olduğunu anlayabiliriz; hem doğal bir polimer hem de yerel üretim. Sürdürülebilirlik denince akla gelen iki yapı taşı niteliğinde kelimeyi içeriyor: yerel ve doğal. Bu buluşun arabalar için olmasının heyecanlandırıcı tarafı ise arabaların çoğunluğunun termoset grubu plastiklerden üretilmesi ve bu grupta olan plastiklerin geri dönüşümünün oldukça zor olması. Fakat bu prototip hiçbir zaman üretime geçemedi. Sebep ise tam o yıllara denk gelen ikinci dünya savaşıydı…
Savaşlar ve endüstriler:
Sentetik polimerlerden üretilen plastik aslında 1909 yılında Belçikalı kimyager Leo Baekeland’ın keşfettiği Bakelit ile başlıyor. Fakat, plastiğin üretimde bu denli kullanılması ikinci dünya savaşıyla başlıyor. Daha dayanıklı uçaklar, tanklar ve gemiler üretmek isteyen blok ülkeleri çareyi plastikte buluyor ve savaş bitince plastik endüstrisi de yön değiştirip genel halkı hedeflemeye başlıyor. Bu aslında her savaştan sonra ortaya çıkan bir döngü. Genel olarak bütün savaşlar büyük bir ekonomik düzen değişikliği yaratırlar: o dönemde savaşın ihtiyaçlarını karşılayan endüstriler büyürken, bazı diğer endüstriler yok olur. Savaş bitince de gücü elinde tutan endüstriler hayatta kalabilmek için bu sefer genel halka uygun olacak ihtiyaçlar ortaya çıkarırlar. Nitekim ikinci dünya savaşının endüstriyel etkisi de plastik arz ve talebindeki orantısız büyüme oldu.
Plastik üretimi ve kullanımı oldukça karmaşık bir mevzu, sadece bir kaç paragrafta anlatılabilecek ya da çözümlenebilecek kadar kolay değil. Doğal polimerlerden üretilen plastik türevleri de su kaynaklarında tamamen çözülüp yok olmayabilir. Plastikle yaşayabilmek için bir çok metodu aynı anda kullanmamız gerekecek gibi gözüküyor: geri dönüşüm, plastik tüketen algler, doğal polimer plastikleri, plastiğe bağlılığın azaltılması… Tabi kalacak tek husus ise tercihlerimizi sorgulayıp kendimizi bu konularda bilgilendirmek olacaktır.
GELİŞMELER
1) Katar’ın varlık fonu, Borsa İstanbul’un %10’luk hissesini satın alacak.
- Neler oluyor? Türkiye’nin doğrudan yabancı yatırımı geçtiğimiz yıl 5,6 milyar dolarla son 15 yılın en düşük seviyesini gördü. Bu meblağın %10’u ise yine Katar’a aitti.
- Başka başka: Doğuş Holding, İstinye Park’taki %42’lik hissesini Katar fonuna 1 milyar dolar karşılığında satacak. Rekabet Kurumu devir işlemine izin verdi…
2) Financial Times’ın kaynaklara dayandırdığı haberine göre HSBC, ABD’deki bireysel bankacılık faaliyetlerinin tamamına son vermeyi değerlendiriyor.
3) 10 binlerce Amazon çalışanını temsil eden sendikalar, yılın en yoğun alışveriş sezonunun başlamasıyla greve hazırlanıyor.
- Bezos’un hamlesi: Amazon, 3 bin dolara varan işe alım ikramiyeleriyle dağıtım ağını kuvvetli tutmak istiyor.
4) Abu Dabi hükümeti; Birleşik Arap Emirlikleri’ndeki 6.100’den fazla vatandaşa ev, arazi parselleri ve ipotek kredileri içi 2 milyar dolar hibe edecek.
5) Fed eski Başkanı Janet Yellen, JoeBiden’ın hükümet atamalarını gerçekleştirmesiyle Hazine Bakanı olacak. Böylece Yellen, ilgili bakanlığın 231 yıllık tarihinde bakanlık görevine gelen ilk kadın olacak.
- Ne olacak? Ekonomik eşitsizlik ve iklim değişikliği odaklı hamleler yapacağı tahmin edilen 74 yaşındaki ekonomistin önceliğinin ise geniş çaplı bir destek paketi olduğu tahmin ediliyor.
ÖNERİLER
1) LinkedIn’in kurucu ortağı Reid Hoffman’ın sunduğu iş dünyası ve finans podcast’i Masters of Scale’da bölümünkonuğu; ABD merkezli düşük maliyetli hava yolu JetBlue’nun başkanı ve COO’su Joanna Geraghty.
- Kıssadan hissesi: pandemi döneminde yeni tip data ve içgüdü kullanarak bir hava yolu şirketi nasıl havalanır…
2) 21 Dakika’da bu hafta gündem; ABD Genel Seçimleri’nden zaferle çıkan Joe Biden’ın uluslarası dengelere, teknoloji ve girişim ekosistemlerine olası etkisi.
3) Elio; fotoğraflarınızı en “havalı” şekilde Instagram hikâyenizde paylaşmanız için template hizmeti sunar. Uygulama aracılığıyla fotoğraflarınızı tek tıkla çerçevelere yerleştirip hikayenizde paylaşabilirsiniz.
