10 Mayıs’tan herkese merhaba!
Manşetler;
📌 Sedat Peker’in açıklamaları
📌 Kudüs’te çatışmalar
📌 Kolombiya’da neler oluyor?
Keyifli okumalar!
TÜRKİYE’DEN GELİŞMELER
Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, bugün Suudi Arabistan’a resmi ziyarette bulunacak.
-
Gerisi: Türkiye ile Suudi Arabistan ilişkileri, Arap Bİrliği üyeleri ve Katar arasındaki mücadelede Katar’ın yanında yer alması ve Suudi Arabistan veliaht prensine muhalif Suudi gazeteci Cemal Kaşıkçı’nın 2018’e İstanbul’daki konsolosluk binasında Suudi yetkililer tarafından öldürülmesi sebebiyle çıkmaza girmişti.
Organize suç örgütü lideri Sedat Peker, bir saatlik üçüncü bir video daha paylaştı. Peker, kendisinin Türkiye’ye getirilmesi için FAS’a “İHA hibesi” yapıldığını iddia etti.
-
İçişleri Bakanlığı: Peker’in açıklamalarına ilişkin “Anılan kişinin, yurt dışından sosyal medya üzerinden gerçekleştirdiği yayınlardaki iftira ve ithamları, güvenlik güçlerimiz ve devletimiz üzerine yeni bir organize suç faaliyeti olarak değerlendirilmektedir. Bu nedenle, anılan kişi ülkemize getirilip adalete teslim edilinceye kadar sürecin takibi sağlanacaktır” açıklamasını yaptı.
Birleşik Krallık’ta kabine faaliyetlerinin koordinasyonundan sorumlu bakan Michael Gove, Chelsea ile Manchester City arasında 29 Mayıs Cumartesi günü İstanbul’da oynanması planlanan Şampiyonlar Ligi maçının Londra’ya alınması hususunda “hassas müzakereler” yürütüldüğünü söyledi.
Adana Demirspor, TFF 1. Lig’in son haftasında deplasmanda Menemenspor’u 4-1 yenerek 70 puanla şampiyonluğa ulaştı.
-
Detay: Adana Demirsporlu taraftarlar, 26 yıl sonra süper ligde mücadele edecek. Bir grup takım taraftarı ise sokağa çıkma kısıtlamasına rağmen kutlama düzenledi.
Diyarbakır Havalimanı kavşağına bir dizi “heykel” yapıldı. Karpuz içinde çocuk heykeli ise sosyal medyada gündem oldu.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, ‘Kanal İstanbul projesine talip olacak bir ülke olursa, iktidara geldiklerinde o ülkeye karşı mesafe koyacaklarını, paralarını “kesinlikle ödemeyeceklerini”açıkladı.
- Kemal Kılıçdaroğlu: “Türkiye, soyulacak bir ülke değildir. Bizden bir banka buraya kredi verirse günü geldiğinde o da görür. Bakın bu kadar açık, net söylüyorum. Bu ülke talan ülkesi değildir,” “HDP’nin Millet İttifakı içinde olmadığını, ancak demokrasinin vazgeçilmez unsurları olan siyasi partilerden biri olduğunu” söyledi.
İçişleri Bakanlığı, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu hakkında “görevden uzaklaştırılan HDP’li belediye başkanlarını ziyaret ederek suçluyu övdüğü ve Fatih Sultan Mehmet’in türbesine saygısızlık yaptığı” iddialarıyla ilgili soruşturma izni vermedi.
DÜNYADAN GELİŞMELER
Kudüs Mescid-i Aksa çevresinde Filistinli vatandaşlar ile İsrail polisi arasında çatışmalar devam ediyor. Filistin Kızılayı’nın açıklamasına göre çatışmalarda 300’den fazla Filistinli yaralandı. 9 kişi de hayatını kaybetti.
- Gerisi: Olaylar, Filistinlilerin Ramazan geleneği olan, oruçlarını eski kentin Şam Kapısı’nın merdivenlerinde açmalarının engellenmesiyle başlamıştı.
- Sonuçta: İşgal altındaki Doğu Kudüs’ün Şeyh Cerrah Mahallesi’nde Filistinli ailelerin evlerini boşaltması bu evlerin Yahudi yerleşimcilere verilmesiyle ilgili davanın duruşması İsrail Yüksek Mahkemesi’nce askıya alındı.
- Ayrıca: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Filistin Devlet Başkanı Mahmud Abbas ve Hamas Siyasi Büro Başkanı Heniyye ile telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Cumhurbaşkanı Erdoğan İsrail’in saldırılarını “terör” olarak nitelendirdi. TBMM’de AKP, CHP, MHP, İyi Parti ve HDP, İsrail’in Mescid-i Aksa’daki saldırılarını kınadı. Ortak bildiride, “İsrail’in operasyonları hukuk dışı, gayri insani” ifadelerine yer verildi.
ABD’de Houston’dan New York Limanı’na günlük 100 milyondan fazla galon benzin ve yakıt taşıyan Colonial Pipeline boru hattının faaliyetleri, siber saldırı sebebiyle dün askıya alındı.
-
Operasyon devam etmeli: Vaşington yönetimi, ana hattın devre dışı kaldığını ancak terminal ve teslimat noktalarında bazı küçük hatların devreye sokularak hizmetin “acil durum güçleriyle” devam edeceğini aktardı. Pazartesi günü petrol fiyatları %1’lik bir artış yaşadı.
-
Siber savaşlar: ABD’de Joe Biden döneminin üçüncü büyük siber saldırısı yaşanmış oldu. Kısa süre önce güneş panelleri hacklenmiş ve bu saldırıdan Rusya sorumlu tutulmuştu.
Almanya merkezli BioNTech, 2021’nin ilk çeyreğinde 1,11 milyar avro net kâr elde etti. Şirketin geçtiğimiz yılın aynı döneminde 53,4 milyon avro zarar ettiğini belirtmekte fayda var.
Elon Musk, şirketi SpaceX’in bundan sonra kripto para birimi Dogecoin ile yapılacak ödemeleri kabul edeceğini açıkladı.
- İlk: Musk, Dogecoin’in uzaydaki ilk kripto para birimi olacağını da söyledi.
- Belirtelim: Kripto paraların ticari değerini ölçen CoinGecko.com internet sitesine göre dogecoin geçen ay yüzde 800’den fazla değer kazandı, piyasa değeri 70 milyar doları aştı.
DÜNYA
Kolombiya’da Neler Oluyor?
Doğaç Özen
Kolombiya, Nisan 2021’in son haftasından beri sivil itaatsizlik eylemlerine ve kalabalık protestolara sahne oluyor. Son günlerde, protestocular ve polis arasında yaşanan olaylar sebebiyle Kolombiya’dan tedirgin edici haberler gelmeye başladı. 6 Mayıs 2021 tarihi itibarıyla Kolombiya hükûmeti iddialarına göre en az 24 kişi yaşanan olaylar sebebiyle hayatını kaybetti. Sivil toplum kuruluşları ise bu sayının 30’dan fazla olduğunu iddia ediyor. Ayrıca aynı sivil toplum kuruluşlarına göre ülkede 90’dan fazla kişi kayıp. Hükûmet ise bu sayının 45 civarında olduğunu iddia ediyor. Eylemler, ülkenin tam 247 şehrine ve kasabasına sıçramış durumda ve bu sayı daha da artacağa benziyor.
Hangi veriler baz alınırsa alınsın, Kolombiya’da son günlerde yaşanan olayların ciddiyetini değiştirmiyor. Birleşmiş Milletler ve Avrupa Birliği başta olmak üzere çok sayıda uluslararası kuruluş ve sivil toplum örgütü, iktidardaki Iván Duque hükûmetinin kolluk kuvvetlerinin hukuksuz hareketlerini engellemesi gerektiğini belirterek, tarafları ölçülü olmaya davet etti. Peki, yaklaşık 2 haftadır süren ve son günlerde şiddetini arttıran eylemlerin sebebi ne, ve o günden beri neler yaşandı?
Vergi ve Ölüm
“Bu dünyada sadece iki şeyin varlığından kesin olabiliriz, ölüm ve vergiler.” ABD kurucularından Benjamin Franklin’in bu sözü, Kolombiya’da yaşanan olayları tam olarak özetler nitelikte.
Kolombiya, Latin Amerika’nın hem GDP hem de ekonomik hacim bağlamında en büyük ekonomilerinden biri. Fakat, uzmanlar özellikle 2019 senesinden beri artan ekonomik sıkışmışlığın ve pandeminin etkileri ile beraber giderek kendini belli eden refah seviyesindeki düşüşün, her geçen sene şehirli nüfusu daha da artan Kolombiya halkının tepkisini çektiğini belirtiyor. Bu sebeplerden dolayı 2021 itibariyle ülkenin neredeyse yarısının fakirlik sınırında yaşamaya başladığı da belirtilenler arasında.
Kolombiya’nın bu ekonomik sıkışmışlıktan çıkması için planlanan yasa tasarısı, Nisan 2021’in son haftasında kamu ile paylaşıldı. Özellikle kamu harcamalarını artırmak ve sağlık sistemini reforme etmek isteyen Iván Duque hükûmeti, bu eylemleri finanse etmek için vergileri arttırmayı hedefleyen yasayı tanıtır tanıtmaz, ülkenin dört bir yanında eylemler başladı. Açıklanan yasa tasarısı işçi sınıfının ve orta sınıfın vergiden muaf olduğu eşiği aşağı indirilmesi, vergiden muaf olan bir takım meslek grupları ve kişilere vergi sorumluluğu yüklenmesi ve Kolombiyalı KOBİ’lerin vergi sorumluluğu arttırılması gibi maddeler içeriyor.
Fakat, ülkedeki gelir adaletsizliğinden ve son yıllarda artan ekonomik baskıdan dolayı huzursuz olan halkın, alt-orta sınıfı ciddi boyutlarda etkileyen bu vergilere şiddetli bir şekilde karşı çıktığı ve neticesinde sokağa indiği biliniyor. Ülkenin en büyük işçi sendikalarının toplu grevi, öğrencilerin eylemleri ve toplumun birçok diğer kesiminin sokağa inmesi sebebiyle Iván Duque hükûmeti, eylemlerin birinci haftasında ilgili yasa tasarısını geri çekti ve üzerinde tekrar çalıştığını belirtti.
Protestoların Devamı
Fakat protestocular, eylemin yaşanan adaletsizliklere ve ekonomik sorunlara çözüm olması için devam edeceğini belirtti. Bu durumun neticesinde müdahale şiddetini son derece arttıran Kolombiya devleti ve güvenlik güçleri, özellikle son yıllarda barışçıl protestoculara şiddet uygulaması ile uluslararası alanda kendine nam salmış durumda. Özellikle Iván Duque iktidarının başladığı 2018’den tarihinden itibaren ülke genelindeki çeşitli protestolarda şu ana kadar toplamda 50’den fazla kişinin hayatını kaybettiği biliniyor.
Iván Duque iktidarının konuya dair savunması ise protestocuların içerisinde “radikal sol unsurların” olduğu yönünde. Yakın geçmişe kadar Kolombiya devletinin aktif olarak mücadele ettiği terör örgütü FARC’ın ve ELN’nin eylemlerin sorumlusu olduğunu ve/veya eylemciler içerisinde FARC ve ELN mensupları olduğunu belirten Kolombiya Devleti, eylemlerin hukuksuz olduğunu iddia ediyor. Uluslararası sivil toplum kuruluşları ve uzmanlar, bu iddiaların bir seviyeye kadar doğru olabileceğini fakat Bogota’nın bu kişi ve grupların eylemlerini bahane ederek protestoların ezici çoğunluğunu oluşturan sivil eylemcilerin haklarının ihlal ettiği ve güvenlik güçlerinin müdahalesinin aşırı olduğu konusunda hemfikir.
Bu iddialara kısmi bir destek ise Biden hukûmetinden geldi. ABD’nin Güney Amerika ilişkilerinin önemli bir aktörü olan Batı Yarımküre İlişkileri Ofisi’nin direktörü Juan González, Bogota’nın karnesindeki insan hakları ihlallerinin altını çizerek Kolombiya güvenlik güçlerinin aşırı güç kullanmaması gerektiğinin altını çizdi. “ABD’nin olaylara dair tüm ayrıntıları bilmeden yorum yapmasının uygun olmayacağını” belirten González’in bu yorumunun, Demokratik Parti’nin tüm kanatlarında kabul edildiği belirtilemez. Geçtiğimiz gün AB ve BM açıklamalarının benzerini Twitter üzerinden kamuya servis eden Senato Dışişleri Komitesi, Kolombiya kolluk kuvvetlerini açık bir şekilde eleştirdi.
Her ne kadar söylem farklılıkları olsa da tüm uluslararası kuruluşların ve devletlerin olaylara dair nihai hedefi ortak: Kolombiya’daki şiddetin bitmesi ve daha fazla sivilin zarar görmemesi.
SPONSORUMUZ
Yetenekli tasarımcılar tarafından hazırlanan şablonlarıyla Elio; fotoğraflarınızı Instagram hikâyelerinizde en “havalı” şekliyle paylaşabilmenizi sağlar. Kullanıcılar, uygulama aracılığıyla fotoğraflarını tek tıkla template’e yerleştirip hikâyesinde paylaşabilir.
