Rekabet Kurumu, Sahibinden’in araç ve emlak alanlarında sunduğu çevrim içi platform hizmetlerine ilişkin soruşturmasının kapsamını genişlettiğini duyurduğunda takvimler 6 Kasım’ı gösteriyordu. Satıcı ve alıcıları buluşturan çevrim içi platform hâlihazırda aşırı fiyatlama soruşturmasıyla da mücadele ediyordu…
Ne olmuştu?
Kurum tarafından Sahibinden’e yönelik ilk soruşturma 2017’de emlakçı ve oto galericilerin şikayetiyle başlamıştı. Soruşturmada Sahibinden’in;
- Çevrimiçi emlak ve vasıta piyasasında hakim durumda olduğu,
- Fiyatlarını %300’e yakın artırdığını
- İlgili piyasalara girişlerde büyük engeller olduğunu
Bu nedenle de Rekabet Kanunu’nun 6. maddesini aşırı fiyatlama uygulamalarıyla ihlal ettiği iddiaları incelendi. İnceleme neticesinde Sahibinden’in çevrim içi emlak ve vasıta piyasalarında yapmış olduğu fiyatlama davranışı Rekabet Kanunu’na aykırı bulundu ve şirkete 10,6 milyon lira idari para cezası uygulandı. Fakat hikâye burada sonlanmıyor. Sahibinden, Kurum’un kararını yargıya taşıdı. Davayı inceleyen mahkeme, Kurum’un aşırı fiyatlamaya yönelik değerlendirmelerinin tereddüte mahal vermeyecek kadar açık ve net olmadığına hükmederek cezayı iptal etti.
Aşırı fiyatlama nedir?
Rekabet hukuku uygulamasında aşırı fiyatlama sonu olmayan bir deryadır. Bir pazarda yüksek fiyatların yatırım ve yenilik gibi piyasa mekanizmalarıyla çözülmesi beklenir. Ayrıca teoride devlet müdahalesi piyasaya girişleri olumsuz etkileyecektir. Ancak, giriş engellerinin olduğu bir pazarda yer yer müdahale gerekebilir. Malum soru ise fiyatların kime ve neye göre aşırı olduğudur. Fiyatın aşırılığının saptanması için teknik ve sofistike ekonomik analizler yapılsa da serbest piyasada fiyatlara rekabet hukuku müdahalesi hâlâ tartışmalı bir olgu. Bu temel sorulara yanıtlar dahi AB ve ABD uygulamasında oldukça farklılaşıyor.
Nedir?
Tartışmalar çevrim içi platformların aşırı fiyatla kesiştiği noktalarda büyüyor. Zira bu platformların iş modellerinin sonucu olarak maliyet, fiyatlama ve muhasebe yapıları endüstriyel bir işletmeye göre oldukça farklılaşıyor. Yapılan analizler giderek karmaşıklaşıyor. Çevrim içi platformlar tekelleşmeye yatkın gözüküyor. Madalyonun öteki yüzü ise teknoloji-yoğun piyasalara yapılacak devlet müdahalesinin yenliği olumsuz etkilemesi olarak karşımıza çıkıyor.
Sonuç:
Kurum tarafından mahkeme kararının yerine getirilmesini teminen Şubat ayında Sahibinden’e yeniden soruşturma açıldı. Rekabet Kurumu 2017’deki iddiaları ve devamındaki dönemdeki uygulamaları bir bütün olarak inceleyecek. Kurum’un ulaşacağı sonucun yenilik ve rekabet hukuku bağlamında neler getireceğini hep beraber göreceğiz…
