Geçen cuma günü Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası satın alımlarda kripto para ve varlıklarının kullanımını yasakladı.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası, tüketicileri dalgalanma ve yasadışı faaliyetlerden korumak amacıyla kripto para birimlerinin mal ve hizmet satın almak için kullanılmasını yasakladı. Cuma günü Resmi Gazete’de yayımlanan düzenleme ile kripto varlıklarının doğrudan ve dolaylı olarak ödeme için kullanılmasının önüne geçilmiş oldu. Merkez Bankası’ndan yapılan açıklamada, sanal paranın anonim kullanımının telafi edilemeyen kayıplara neden olabileceği ve ödemelerde şu anda kullanılan yöntem ve araçlara olan güveni zayıflatabileceği belirtildi.
Açıklamada, kripto varlıkların güvenlik risklerinin yanı sıra ne herhangi bir düzenleme ve denetim mekanizmasına ne de merkezi bir düzenleyici otoriteye tabi olduğuna da değinildi. TCMB piyasa değerlerinin “aşırı derecede değişken” olabileceğini, dijital cüzdanların çalınabileceğini veya yasadışı olarak kullanılabileceğini ve işlemlerin geri alınamaz olduğunu da belirtti. TCMB, kararı kripto varlıkların ödeme yapmak için kullanımındaki artışla birlikte aldığını açıkladı. Yasağın ardından bitcoin 1117 GMT’de 60 bin 333 dolardan %4,6, bitcoin ile birlikte hareket eğiliminde olan daha küçük kripto paralar Ethereum ve XRP ise %6-%12 arasında düşüş yaşadı.
Türkiye’nin kripto macerası
ABD merkezli bir blok zinciri analiz şirketi olan Chainalysis tarafından geçtiğimiz yıl yayımlanan bir rapora göre Türkiye, Orta Doğu’daki en büyük kripto para birimi işlem hacmine sahip ve dünya genelinde 154 ülke arasında 29. sırada yer alıyor.
2021’in başında Türkiye merkezi kripto borsaları BtcTurk ve Paribu günlük 1 milyar doları aşan işlem görüyordu. Türkiye Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) tarafından 2020 yılında yayınlanan bir kripto raporunda, ülkede toplam nüfusun yaklaşık yüzde 3’ünü oluşturan 2,4 milyona yakın kullanıcı olduğunun tahmin edildiği paylaşılmıştı. Türkiye’de yatırımcılar son yıllarda çift haneli enflasyondan korunmak için dijital paraya yatırım yaptılar. Ayrıca düzenleme ve vergilendirme eksikliği de varlığı popüler hale getirdi.
Dünyada durum ne?
Geçtiğimiz ay, Tesla İcra Kurulu Başkanı Elon Musk, ABD vatandaşlarının artık Bitcoin ile bir Tesla satın alabileceğini ve ABD dışındaki müşterilerin de aynı şeyi bu yıl içinde yapmaya başlayacağını duyurmuştu. Öte yandan Kaliforniya merkezli online ödeme hizmeti PayPal, geçen ayın sonunda ABD’deki kullanıcılarına kripto para birimlerini ödeme aracı olarak kullanabileceklerini duyurmuştu.
Ancak ABD’nin aksine dijital varlıklar konusunda sert önlemler almak isteyen tek ülke Türkiye değil. Hindistan’ın, kripto para birimlerini ve ticaretini yasaklayan ve varlıkları elinde bulundurmayı para cezası ile sonuçlandıracağı bir yasa önerdiği biliniyor. Tasarı, Hindistan Merkez Bankası tarafından ortaya atılan resmi bir dijital para birimi yaratma planına da atıfta bulunarak hükûmet gündemine dahil edilmişti. 30 Nisan’da yürürlüğe girecek olan yasak, Fas’ın benzer bir hamlesini hatırlatıyor. Gelişmeler, bu tür hükümet yasaklarının olasılığı nedeniyle kriptoya yatırım yapmaya mesafeli yaklaşanların endişelerini doğrular nitelikte.