23 Ağustos’tan herkese merhaba!
Bu haftaya Tesla’nın oto pilot krizi ile başlıyoruz ve hiç hız kesmeden Toyota’nın çip krizi ile devam ediyoruz. Sonrasında T-Mobile siber saldırısına göz atıyoruz ve turumuzu opioid davasındaki son gelişmeler ile bitiriyoruz. Bizi seçtiğiniz için teşekkür eder, Novus ekibi olarak iyi okumalar dileriz!
ULAŞIM & OTOMOTİV
Tesla’ya Kaza Soruşturması
Alican Çalışkan
ABD merkezli elektrikli otomobil üreticisi Tesla, araçlarının karıştığı kazalar nedeniyle başlatılan bir soruşturma ile karşı karşıya. ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından başlatılan soruşturmada Tesla otomobillerde yer alan oto pilot sürücü destek yazılımlarının kazalara neden olduğu iddiaları ele alınacak.
Nedir? Kaliforniya merkezli elektrikli araç üreticisi Tesla, bu alanda öncü ve lider konumunda. 2003 yılında kurulan Tesla’nın, piyasa değeri bakımından Volkswagen, Toyota ve Daimler gibi köklü şirketlerin toplamından bile daha yüksek değere sahip olması gerçekten ilham verici. Ancak bu durum şüphesiz Tesla’nın yalnızca geleneksel bir otomobil üreticisi olmamasından ileri geliyor. Fosil yakıtla çalışan araçlar üretmeyip sadece elektrikli araçlar üreten şirket, oto pilot sürücü destek yazılımlarını ticari araçlar ile bütünleştirerek tüketicilere sunuyor. Bu yaklaşım ile sadece 2020 yılında 500.000’e yakın araç teslim etmeyi başaran şirketin başı bugünlerde tam da sözünü ettiğimiz oto pilot sistemlerinden kaynaklanan bir soruşturma ile belada.
Neler Oluyor? Geçtiğimiz günlerde yapılan resmî açıklamalar ile ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA) tarafından Tesla’ya bir soruşturma açıldığı ortaya çıktı. Soruşturmanın konusu ise Tesla tarafından üretilen otomobillerin sahip olduğu oto pilot sistemleri nedeniyle meydana geldiği iddia edilen çok sayıda trafik kazası. Kurum tarafından yapılan açıklamada Tesla otomobillerin sahip olduğu oto pilot sürücü destek yazılımlarının park halindeki itfaiye ve ambulans gibi acil durum araçlarını tespit etmekte sorun yaşadığı ve bunun sonucunda kazalar meydana geldiği şüphelerinin inceleneceği ifade edildi. Açıklamada 2018 yılından bu yana gerçekleşen ve Tesla araçların oto pilot özelliklerinin kullanıldığı esnada acil durum araçlarına çarpma ile sonuçlanan 11 kazaya işaret edildi. Bu kazaların çoğu hava karardıktan sonra acil durum araç ışıkları ve yol konileri gibi önlemlere rağmen gerçekleşti. Seri şekilde gerçekleşen bu kazalar 22 Ocak 2018’de oto pilot modunda seyreden bir Tesla’nın Los Angeles yakınlarında park halindeki bir itfaiye aracına çarpması ile başlamıştı. Bu kazalarda bir ölüm ve 17 yaralanma kaydedilmişti.
Detaylar: Uzmanların aktardığına göre; bu araçlar çevredeki her türlü öğeye tepki vermemeleri için sabit nesneleri görmezden gelecek şekilde programlanıyorlar. Bu da soruşturmaya konu şüphelerin kuvvetlenmesine yol açıyor. Soruşturma Tesla’nın 2014 yılından bu yana piyasaya sürdüğü “Model Y, X, S ve 3” olmak üzere toplamda 765.000 aracı kapsayacak şekilde yürütülecek. Son olarak, NHTSA tarafından yapılan yazılı açıklamada yapılacak soruşturma ile oto pilotun çalışması sırasında sürücünün dinamik sürüşe katılımını izlemek, yardımcı olmak ve uygulamak için kullanılan teknolojiler ve yöntemlerin değerlendirileceği belirtilirken soruşturmanın henüz başlangıç aşamasında olduğu ve bir sonuca ulaşabilmek için ek bilgilerin ortaya çıkarılması ile ilgilenildiği de eklendi.
Sonuç: Günümüz teknolojisi tam otonom araçları güvenli bir şekilde kullanıma sunuyor mu? ABD Ulusal Karayolu Trafik Güvenliği İdaresi (NHTSA); “Bugün piyasada bulunan hiçbir ticari araç tam olarak kendi kendini sürme yeteneğine sahip değil. Bu nedenle de sorumlu bir şekilde kullanılmaları gerekir.” diyerek bu soruya olumsuz yanıt veriyor. Güvenlik endişeleri öyle bir noktaya geldi ki, Tesla da aleyhinde başlatılan soruşturma ile bu durumdan nasibini almış oldu. Bu soruşturmanın ne şekilde sonuçlanacağı ve Tesla’nın bundan nasıl etkileneceği belirsiz. Öte yandan kesin olan bir şey var ki, o da güvenle yan koltuğa geçerek otomobilimizi kendi haline bırakmamız için bir süre daha beklememiz gerekiyor.
GELİŞMELER
Dünyanın en büyük otomobil üreticisi Toyota Motor Company, bir süredir yaşanan çip sıkıntısı nedeniyle eylül ayı için dünya çapında üretimini %40 oranında azaltmayı planlıyor. Kararın özellikle ABD, Çin ve Japonya’daki tesisleri etkilemesi bekleniyor. Pek çok otomobil üreticisi, çip arzının yılın ikinci yarısında iyileşmesini bekliyordu ancak Toyota’nın açıklaması, sorunun gelecek yıla kadar devam edebileceğini gösteriyor.
- Ayrıca: Toyota Türkiye de Adapazarı’nda bulunan üretim tesisinin faaliyetlerini 5 Eylül’e kadar durdurduklarını açıkladı.
T-Mobile geçtiğimiz salı günü yaptığı açıklama ile 40 milyondan fazla kişinin isimlerinin, doğum günlerinin, sosyal güvenlik numaralarının ve ehliyet bilgilerinin de bulunduğu dosyaların siber saldırı yolu ile çalındığını duyurdu. Şirket, ihlalin boyutlarını araştırmaya devam ettiklerini ifade etti. Yapılan açıklamada 850.000 kullanıcının PIN’lerinin de çalındığı belirtilirken şirket, kullanıcılarını PIN kodlarını değiştirmeye çağırdı. ABD Federal İletişim Komisyonu olay hakkında soruşturma başlattı. Reuters bu olayın T-Mobile’ın son dört senede yaşadığı altıncı siber saldırı olduğunu bildirdi.
Apple, ABD’de artmaya devam eden Covid-19 vakaları sebebi ile ofise dönüş tarihini Ocak 2022’ye erteledi. İnsan Kaynakları Başkanı Deirdre O’Brien çalışanlara attığı mailde, hükümet verilerine göre ocak ayından bugüne kadar Covid-19 sebebi ile hastaneye kaldırılan kişilerin %99,6’sının aşısız olduğunu ifade etti ve tüm çalışanları aşılanmaya davet etti.
ABD’de opioid krizi devam ediyor, Johnson&Johnson’dan sonra ülkedeki en büyük opioid üreticisi Purdue Pharma’nın Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Richard Sackler hakim önünde ifade verdi. Sackler ifadesinde, kendisinin ve şirketin ülkede büyük bir problem haline gelen opioid bağımlılığında bir payı ve sorumluluğu olmadığını öne sürdü. Kendisine yöneltilen “Opioid bağımlılığı sonucu ABD’de kaç kişinin öldüğü” sorusuna ise; “Bilmiyorum, böyle bir veri incelemedim.” diyerek cevap verdi.
- Ayrıca: ABD’nin en büyük opioid üreticisi Johnson&Johnson, aynı dava kapsamında savcılık ile 230 milyon dolarlık bir anlaşma yapmış ve opioid içeren tüm ilaçların üretimini durduracağını açıklamıştı.