İnsanoğlu, hayvan bazlı proteini o kadar seviyor ki 2020’de kişi başına ortalama 75 kilogram et, deniz ürünü, süt ürünü ve yumurta tüketilmiş. Bu rakam özellikle de gelişmekte olan ülke pazarlarında hızla artıyor. Öte yandan, endüstriyel hayvan üretiminde kullanılan ve ahlaki olarak tartışmalı uygulamaların çevreye ve insan sağlığına verdiği zararlar hakkındaki tartışmalar da sıcaklığını koruyor. Sektörün önde gelen danışmanlık şirketlerinden Boston Consulting Group’un yaptığı bir araştırmaya göre 2035’e kadar hayvan bazlı protein tüketimi Avrupa ve ABD’de de tepe yaptıktan sonra düşüş yönelimine girmeye başlayacak ve yerini alternatif proteinlere bırakacak.
Alternatif proteinler, tadı, dokusu, kokusu ve görünümü bakımından hayvan etine benzemesi için tasarlanmış ürünler. Alternatif proteinler hamburger, kıyma, sosis, ve deniz ürünleri şeklinde satışa sunulur. Bu ürünler uzun süredir tüketicilere sunuluyor olsa da geçtiğimiz senelerde artan bilinç, gelişen yemek üretimi teknolojileri ve düşen fiyatlar sayesinde hem üretim hem tüketim bazında bir artış ile karşılaştı. 2019’da 11 milyar dolara ulaşan alternatif protein endüstrisinin 2027’de 35.5 milyar dolara ulaşacağı ön görülüyor.
-
Start-up çılgınlığı: Geçtiğimiz yıllarda, 200’den fazla mantar bazlı (lif dokusu ete daha yakın olduğu için) alternatif et üreten startuplar kurulmaya başladı. Aralarında en bilinen markalardan biri olan Beyond Meat 2009 yılında kuruldu ve on yıl içerisinde halka arzını gerçekleştirdi. Mevcut market büyüklüğü ise 8.5 milyar dolar.
-
Yenilebilir böcekler: Aynı zamanda dünya üzerinde 2.100’den fazla yenilebilir böcek türü mevcut. Böcekler çoğu araştırma sonuçlarına göre hem daha etik hem de daha az kaynak tüketen bir protein kaynağı olarak gösteriliyor. European Journal of Clinical Nutrition’da yayınlanan bir araştırma, böceklerin %35,2’sinin proteinden oluştuğunu ve bu rakamın hayvansal etlerde 16 ila 20 arasında olduğunu öne çıkarıyor. Kalori ve protein yoğunluğunun yüksekliğinden dolayı günümüzde en çok tüketilen türleri ise cırcır böcekleri, bazı karınca türleri ve yemek kurtları.
Peki bu böcekleri nasıl tüketeceğiz?
- Toz halinde: Kriket tozu, diyetinize entegre edilebilecek en kolay böcek proteini kaynaklarından biri olabilir. Normalde herhangi bir tarifle kullandığınız protein tozunun yerine kullanabilirsiniz. Su veya süt ile ile karıştırıp içebilir, protein açısından zengin ekmekler, enerji çubukları ve tatlılar yapabilirsiniz.
-
Atıştırmalık olarak: Tek yapmanız gereken tüketilmeye uygun olanlarını bulup kızgın yağda birkaç dakika boyunca kızartmanız. Kağıt havlu üzerinde biraz bekledikten sonra karabiber ve tuz ekleyip amino asit, protein ve lif açısından zengin bir atıştırmalık elde edebilirsiniz.
-
Sulu yemek olarak: Kızarmış cırcır böceklerini kullanarak, çeşitli yemeklere alternatif bir yenilik / füzyon getirebilirsiniz. Mesela bir sonraki kuru fasulyenizin içine et veya sucuk koymak yerine cırcır böceklerini deneyebilirsiniz. Aynı zamanda risottonuzun içerisine protein kaynağı olarak koyabilir, meksikalıların tükettiği gibi Taco malzemesi olarak da kullanabilirsiniz.
